Na dziedzińcu Pałacu Branickich od kilku dni prowadzone są prace archeologiczne

Rozpoczęły się badania archeologiczne na dziedzińcu paradnym zabytkowego Pałacu Branickich w Białymstoku - poinformowali we wtorek PAP archeolodzy, Jak podkreślają, to pierwsze badania w tym miejscu; potrwają dwa tygodnie.

W zabytkowym Pałacu Branickich mieści się Uniwersytet Medyczny w Białymstoku. Rzecznik tej uczelni Marcin Tomkiel powiedział we wtorek PAP, że badania są efektem porozumienia z dwoma innymi białostockimi uczelniami: Politechniką Białostocką oraz Uniwersytetem w Białymstoku.

Badania będą przeprowadzone na powierzchni 5 na 5 metrów, zdejmowana jest niej warstwa kostki brukowej (na co dzień to część parkingu), miejsce będzie przebadane. Specjalistyczne odwierty w glebie mają wykonać specjaliści z Politechniki Białostockiej, a badacze z Uniwersytetu w Białymstoku (UwB) będą się zajmować m.in. analizą dotyczącą roślinności historycznej – poinformował Tomkiel. Zaznaczył, że badania mają charakter sondażowy, będą kosztować ok. 20 tys. zł.

Prace archeologiczne prowadzi zespół kierowany przez dr. hab. Macieja Karczewskiego z UwB.

- Prace to efekt porozumienia trzech uczelni na rzecz badań nad najstarszą historią w obrębie rezydencji Branickich - powiedział we wtorek PAP Karczewski.

Podkreślił on, że Białystok, zwłaszcza w okresie powojennym, w wyniku rozbudowy, bez udziału archeologów "tak naprawdę stracił ogromną szansę na poznanie tej najstarszej przeszłości miasta".

Zauważył też, że otoczenie rezydencji Branickich - dziedziniec wstępny, dziedziniec paradny i ogrody - to jedna z najmniej przekształcona części miasta. Zasugerował, że obszar ten kryje "najbardziej obiecujące relikty archeologiczne".

Jak dodał, prace prowadzone dotychczas w ogrodach i na dziedzińcu wstępnym potwierdziły obecność człowieka od młodszej epoki kamienia przez praktycznie wszystkie okresy pradziejów, wczesne średniowiecze, późne średniowiecze i kolejne epoki.

- Te wszystkie epizody rozgrywały się na tej przestrzeni przed i za Pałacem Branickich. Natomiast do tej pory nikt nigdy nie otworzył wykopu archeologicznego w obrębie tzw. dziedzińca paradnego, czyli w bezpośrednim sąsiedztwie budynku - powiedział Karczewski.

Prace w wytyczonym miejscu ruszyły we wtorek. Do popołudnia rozebrano nawierzchnię i wytyczono wykop. Karczewski przypomniał, że wcześniej na dziedzińcu przeprowadzono prace z wykorzystaniem georadaru, które pozwoliły stwierdzić różnicę gęstości gruntu, co może wskazywać na efekty działalności człowieka.

- Ale co to jest, to mogą wskazać tylko badania - dodał.

Prace potrwają dwa tygodnie. Karczewski powiedział, że zaplanowano też odwierty, które wykona Politechnika Białostocka.

Podsumowując rozpoczęcie badań Karczewski sugerował, że "tak naprawdę można spodziewać się wszystkiego".

- Jak tylko zdejmiemy tę warstwę, która została usypana, gdy układano nawierzchnię - to będziemy mieli warstwę, która powstała tuż po II wojnie światowej w wyniku odbudowy pałacu. Tam możemy natrafić chociażby na jakieś elementy architektoniczne lub inne, związane z tym zniszczonym pałacem. Niżej będą pozostałości z okresu Branickich, pod tym - z czasów Wiesiołowskich, Raczkiewiczów, następnie - wczesne średniowiecze. Powinna być osada z wczesnej epoki żelaza, a być może również znaleziska z epoki kamienia - wymienił.

Pałac i ogród Branickich w Białymstoku należy do najbardziej reprezentacyjnych miejsc w mieście i regionie. Początki kompleksu pałacowo-ogrodowego sięgają XVI w. Za czasów hetmana Jana Klemensa Branickiego w XVIII wieku miejsce osiągnęło największą świetność. Białystok miał wtedy jeden z najpiękniejszych ogrodów barokowych w Polsce, a nawet w Europie.

W otoczeniu pałacu wcześniej prowadzone były badania archeologiczne przede wszystkim w ogrodach; dziedziniec wstępny i ogrody zostały kilka lat temu zrewitalizowane.

(Źródło: PAP - Nauka w Polsce, Sylwia Wieczeryńska, Izabela Próchnicka/ Foto: Facebook/ Medyk Białostocki)