Nie ma wyburzania!

Amerykanie nie mają u siebie zabytków liczących wiele setek lat. Ale wiedzą doskonale, że nawet stuletni zabytek – jest zabytkiem. Więc zamiast burzyć stare domy, które zawadzają w obecnych planach, przenoszą je, gdzie indziej.

W Białymstoku temat nie do ogarnięcia. Jeśli coś jest na trasie drogi, estakady, nowego centrum handlowego, a przede wszystkim kolejnych wieżowców – litości nie ma. Budynek albo się pali w tajemniczych okolicznościach, albo wjeżdżają buldożery, które nie zatrzymują się przed niczym, co stoi im na drodze. Takie przypadki można mnożyć i wymieniać, nie tylko w kontekście zabytków, ale również w kontekście małych przedsiębiorców, którzy w ogromnej większości finalnie zasilili szeregi osób trwale bezrobotnych.

Zupełnie inaczej podchodzi się do takich spraw w krajach cywilizowanej demokracji. A przynajmniej w krajach o dłuższym doświadczeniu demokratycznym. Być może to zachowanie wynika także z krótszej historii kraju, gdzie należy dbać o wszelkie przedmioty lub pamiątki, które mogą przedstawiać wartość historyczną. Niewykluczone, że zwyczajnie dbałość o zabytki jest także niczym innym, jak wiedzą i znajomością przekazania kolejnym pokoleniom dorobku przodków.

W Chicago został przesunięty 100 – letni dom, jaki stał w miejscu, w którym miało powstać miejskie centrum rozrywki. Zabytkowy Harriet Rees, wybudowany pod koniec XIX wieku, musiał zmienić adres, aby mógł ocaleć dla potomnych. Operacja przesuwania zabytkowego domu trwała aż dwa dni, ale teraz zabytek stoi sobie bezpiecznie i dalej zachwyca widokiem mieszkańców jak i turystów.

Cała operacja z przeniesieniem domu w Chicago kosztowała 6 mln dolarów. To potwornie drogo. Ale biorąc pod uwagę wartość zabytku, który pozostanie jeszcze na długie lata, z pewnością się opłacała. Dziś być może nie dostrzegamy piękna tego rodzaju inwestycji. Jednak dbałość o naszą historię i dorobek to nasz moralny i święty obowiązek. Nie bylibyśmy tym kim jesteśmy bez naszej historii i spuścizny naszych przodków. Szkoda, że nadal nie wszyscy są w stanie zrozumieć te oczywiste fakty.

(Źródło: nbcchicago.com/ Agnieszka Siewiereniuk – Maciorowska/ Foto: Flickr.com/ Steven Vance)