Powstaje Krajowa Administracja Skarbowa. Jakie czekają nas zmiany?

Administracja podatkowa, kontrola skarbowa i Służba Celna łączą siły. Nadrzędnym celem Krajowej Administracji Skarbowej (KAS) będzie bardziej sprawna i efektywna walka z szarą strefą, wyłudzeniami VAT i innymi przestępczymi procederami. Nacisk położony będzie na obsługę dużych podatników i jednolitą informację podatkową i celną. Tak zapewniają przedstawiciele Urzędu Kontroli Skarbowej w Białymstoku, Izby Celnej Izby Skarbowej. Dla przeciętnego podatnika niewiele się zmieni, natomiast przedsiębiorców może spotkać jedna kontrola celno-skarbowa, a nie jak dotychczas trzy różnych urzędów.

Reforma administracji podatkowej, kontroli skarbowej i Służby Celnej kulminacyjny moment ma mieć 1 marca 2017 r. Wtedy to wszystkie te podmioty przekształcą się w Krajową Administrację Skarbową (KAS). Zmian będzie sporo, natomiast przeciętny mieszkaniec województwa podlaskiego nie powinien spodziewać się wielkiej rewolucji, jeśli chodzi o kontakty z tymi instytucjami. Bo - na przykład - bez zmian pozostanie rozliczanie podatku PIT, CIT, SD czy PCC, urzędy skarbowe i ich siedziby nie zmienią lokalizacji, tak samo jak dotychczas prowadzona będzie kontrola podatkowa przez US, oddziały celne mają funkcjonować tak jak dotychczas.

Na szefa KAS został wyznaczony wiceminister finansów Marian Banaś. Według zapowiedzi zmiany umożliwią lepsze wykorzystanie zasobów kadrowych, finansowych i organizacyjnych obecnie funkcjonujących administracji podatkowej, Służby Celnej i kontroli skarbowej. Minister właściwy ds. finansów publicznych będzie odpowiedzialny za koordynowanie i współdziałanie w kształtowaniu polityki państwa w zakresie zadań KAS.

Dotychczasowa struktura terenowa to trzy niezależne od siebie piony:
- administracja podatkowa (16 izb skarbowych oraz 400 urzędów skarbowych),
- Służba Celna (16 izb celnych, 45 urzędów celnych wraz ze 143 oddziałami celnymi),
- kontrola skarbowa (16 urzędów kontroli skarbowej, osiem zamiejscowych ośrodków UKS).

- Powoduje to rozproszenie i powielanie niektórych zadań, związanych z poborem podatków i ceł, co utrudnia lub uniemożliwia spójne i skuteczne wykonywanie tych zadań. Ponadto obecnie funkcjonują przepisy prawa, które w odmienny sposób regulują kwestie kontroli, przeprowadzanych przez organy podatkowe, kontroli skarbowej oraz celne - przekonują przedstawiciele urzędów, które wejdą w skład KAS (na zdj. od lewej: Dariusz Muszyński, dyrektor Izby Celnej w Białymstoku, Alicja Tołwińska, dyrektorka Urzędu Kontroli Skarbowej w Białymstoku, Wojciech Orłowski, p.o. dyrektora Izby Skarbowej w Białymstoku, Radosław Hancewicz, rzecznik IS). - Obecne struktury funkcjonują w tym kształcie w Polsce, z pewnymi modyfikacjami, od ponad trzydziestu lat. Dlatego należy je dostosować do aktualnych realiów globalnej gospodarki i oczekiwań klientów. Reforma pozwoli na optymalne wykorzystanie dostępnej kadry oraz zasobów organizacyjnych i finansowych.

Nową, skonsolidowaną KAS będą tworzyć m.in. następujące jednostki organizacyjne:
- izby administracji skarbowej (16),
- urzędy skarbowe (400),
- urzędy celno-skarbowe (16, wraz z delegaturami - 45 i oddziałami celnymi - 143).

Dyrektor izby administracji skarbowej będzie nadzorować zadania wykonywane przez naczelników urzędów skarbowych i naczelnika urzędu celno-skarbowego.

Naczelnicy urzędów skarbowych przejmą kompetencje obecnie funkcjonujących naczelników urzędów skarbowych i naczelników urzędów celnych, związane m.in. z poborem podatków, należności celnych, opłat oraz niepodatkowych należności budżetowych (oraz innych należności na podstawie odrębnych przepisów czy też egzekucji administracyjnej należności pieniężnych). Zapewnią też obsługę podatników.

Z kolei zadania naczelnika nowo powstałego urzędu celno-skarbowego to m.in. kontrola celno-skarbowa, ustalanie i określanie podatków, opłat i niepodatkowych należności budżetowych (oraz innych należności na podstawie odrębnych przepisów) czy obejmowanie towarów procedurami celnymi.

W województwie podlaskim siedzibą zarówno Izby Administracji Skarbowej, jak i Urzędu Celno-Skarbowego (UCS) będzie Białystok. Natomiast Delegatury UCS znajdą się w Białymstoku, Suwałkach i Łomży. Siatka podlaskich urzędów skarbowych pozostanie bez zmian.

W ramach KAS bezpośrednia obsługa podatników nadal będzie odbywać się w urzędach skarbowych, które pozostaną w dotychczasowych lokalizacjach. Dyrektor izby administracji skarbowej będzie organem odwoławczym w sprawach, które należą w pierwszej instancji do naczelników urzędów skarbowych lub naczelnika urzędu celno-skarbowego.

Wyjątek będą stanowiły decyzje podatkowe wydawane przez naczelnika urzędu celno-skarbowego w następstwie stwierdzenia nieprawidłowości w przestrzeganiu przepisów prawa podatkowego, w ramach przeprowadzonej kontroli celno-skarbowej. W tym przypadku organem odwoławczym będzie ten sam naczelnik urzędu celno-skarbowego. Natomiast naczelnik urzędu celno-skarbowego przejmie zadania dyrektora urzędu kontroli skarbowej i dyrektora izby celnej. Będzie odpowiedzialny m.in. za kontrolę celno-skarbową, audyt czy prowadzenie walki z przestępczością ekonomiczną.

Widoczni na zdjęciu szefowie działających w Podlaskiem urzędów podkreślają, że wszystkie urzędy będą respektować zasady, które przewiduje Konstytucja Biznesu podczas rozpatrywania spraw z udziałem przedsiębiorców, m.in.:
- co nie jest prawem zabronione, jest dozwolone,
- domniemanie uczciwości przedsiębiorcy,
- udzielanie informacji i przyjazna interpretacja przepisów,
- proporcjonalność (urząd nie może nakładać na przedsiębiorcę nieuzasadnionych obciążeń, np. nie będzie mógł żądać dokumentów, którymi już dysponuje),
- uczciwa konkurencja (walka z patologiami gospodarczymi),
- szybkość działania.

Skonsolidowana Krajowa Administracja Skarbowa to większy nacisk m.in. na:
* obsługę dużych podatników - w centrali KAS powstanie Departament Obsługi Klientów oraz Kluczowych Podmiotów; będzie wytyczał kierunek w standardach obsługi klientów oraz dbał o zachowanie profesjonalnej obsługi klientów kluczowych i dużych podatników;

* jednolitą informację podatkową i celną - powstanie ogólnopolska Krajowa Informacja Skarbowa, która zapewni jednolite indywidualne interpretacje przepisów prawa podatkowego oraz informację podatkową i celną, dostępną przez telefon 801 055 055 lub 22 330 03 30;

* zapobieganie przestępczości (m.in. wyłudzeniom VAT) - nowe piony na poziomie centrali KAS oraz w jednostkach terenowych; Piony kontroli i zwalczania przestępczości ekonomicznej będą odpowiadać za likwidację istniejącej szarej strefy i minimalizację wykroczeń i nieprawidłowości.

Koordynator ds. utworzenia KAS w województwie podlaskim Wojciech Orłowski wskazuje, że do tej pory, gdy coś nie tak było z rozliczeniem przedsiębiorcy, były wątpliwości, mógł się liczyć z trzema różnymi kontrolami: mógł przyjść urząd celny skontrolować akcyzę, UKS, urząd skarbowy.

- Teraz tego nie będzie. Będzie ewentualnie jedna kontrola. To jest znaczące ułatwienie też od strony funkcjonowania dla podatnika - mówi Orłowski.

(Piotr Walczak)