Seniorzy chcą ponownego przeliczania emerytur. Ale nie każdy dostanie podwyżkę

Białostocki oddział Zakładu Ubezpieczeń Społecznych poinformował nas, że w ostatnich dniach sporo emerytów składa wnioski o przeliczenie swoich świadczeń w związku z nowymi tablicami średniego dalszego trwania życia. Większość z nich, po rozpatrzeniu, zostanie zakończona wydaniem decyzji odmownych w kwestii przeliczenia emerytury. Urzędnicy tłumaczą, że po prostu w tych przypadkach nie ma żadnych podstaw do tego, by podnosić wysokość świadczeń.

Przeliczenie wysokości emerytury może nastąpić w ściśle określonych sytuacjach. Jest to możliwe na przykład wtedy, gdy emeryt po przyznaniu świadczenia pracował i odprowadzał składki emerytalne.

Publikowane przez Główny Urząd Statystyczny tablice średniego dalszego trwania życia są kluczowym elementem przy wyliczaniu emerytur ustalanych według nowych zasad. Aktualne tablice średniego dalszego trwania życia, które obowiązują od 1 kwietnia 2021 r. do 31 marca 2022 r., mają jednak zastosowanie tylko do części świadczeń.

Chodzi o emerytury ustalane według nowych zasad dla osób, które spełnią warunki do ich uzyskania. Podstawowym kryterium jest osiągnięcie wieku emerytalnego między kwietniem 2021 a marcem przyszłego roku. Mogą to być również osoby, które warunki do emerytury ustalanej według nowych zasad spełniły już wcześniej, ale dopiero teraz w okresie od 1 kwietnia 2021 r. do 31 marca 2022 r. wystąpią o ustalenie tej emerytury.

Kolejna grupa to osoby mające już ustalone prawo do tzw. nowej emerytury, które podlegały ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym po dniu, od którego przyznano im świadczenie i zgłaszają obecnie wnioski o tzw. doliczenie składek, które zostały zapisane na ich koncie po dniu ustalenia prawa do emerytury. Gdy taka osoba złoży wniosek o doliczenie składek w okresie od 1 kwietnia 2021 r. do 31 marca 2022 r., przy obliczeniu kwoty dotyczącej tylko tej części zwiększenia, zastosowane zostanie średnie dalsze trwanie życia z aktualnych tablic. Taki wniosek może być złożony jedynie raz w roku lub po ustaniu ubezpieczenia.

Obecnie obowiązujące tablice trwania życia zastosować można również w przypadku osoby, której wprawdzie ustalono w poprzednich latach prawo do nowej emerytury, ale jej wypłata została zawieszona z powodu kontynuowania zatrudnienia u pracodawcy, u którego nadal pracowała przed dniem nabycia prawa do świadczenia i która w okresie od 1 kwietnia 2021 r. do 31 marca 2022 r. zakończy to zatrudnienie. Taka osoba nie miała ustalonej ostatecznej wysokości emerytury, gdyż takie wyliczenie następuje dopiero po rozwiązaniu stosunku pracy i złożeniu wniosku o podjęcie wypłaty świadczenia. Jeżeli więc wniosek o podjęcie wypłaty emerytury w związku z zakończeniem zatrudnienia zostanie złożony w okresie od 1 kwietnia 2021 r. do 31 marca 2022 r., czyli w okresie obowiązywania aktualnych tablic trwania życia, kwota emerytury obliczona zostanie z zastosowaniem tablic obowiązujących w czasie złożenia wniosku. Urzędnicy porównają je z tablicami obowiązującymi w dniu, w którym wnioskodawca osiągnął wiek emerytalny. Wtedy wybrany będzie wariant najkorzystniejszy dla seniora.

Do ZUS wpływają jednak wnioski o przeliczenia dotychczasowych emerytur w związku z nowymi tablicami od:
- niepracujących emerytów z tzw. starego systemu,
- niepracujących osób, które mają emeryturę z tzw. nowego systemu i już wcześniej skorzystały z jej obliczenia według różnych tablic średniego dalszego trwania życia.

Te osoby otrzymają odmowę przeliczenia, ponieważ w ich przypadku zastosowanie nowych tablic średniego dalszego trwania życia jest niemożliwe.

Zgodnie z tablicami Głównego Urzędu Statystycznego nastąpił spadek dalszego średniego trwania życia we wszystkich przedziałach wiekowych. W tej sytuacji wyliczanie wysokości emerytur jest korzystniejsze niż w poprzednich latach. Nie oznacza to jednak, że wszyscy skorzystają z nowych tablic i będą mogli liczyć na podwyżkę świadczenia.

(Oprac. P. Walczak / Foto: pixabay.com)