W Białymstoku diagnozę autyzmu można postawić bardzo szybko. Ale nie wszyscy chcą badań

Jedno dziecko na kilkadziesiąt urodzeń przejawia zaburzenia ze spektrum autyzmu (ASD). Według danych WHO w Unii Europejskiej cierpi na nie pięć milionów ludzi. Ze względu na lawinowy w ostatnich latach wzrost, na całym świecie mówi się wręcz o epidemii autyzmu. Dlatego też, w celu rozpoczęcia terapii możliwie szybko, istotna jest jak najwcześniej postawiona diagnoza. Fundacja "A jak..." od dwóch lat prowadzi w Białymstoku bezpłatne badania przesiewowe, dzięki czemu na bardzo wczesnym etapie życia dziecka możliwe jest wychwycenie niepokojących sygnałów.

Białostocka Fundacja "A jak...", odpowiadając na ten poważny, społeczny problem, od 2018 roku realizuje profilaktyczną akcję pod nazwą "Wczesne wykrywanie zaburzeń komunikowania się oraz rozwoju społecznego u dzieci". Jest on realizowany we współpracy z Urzędem Miejskim w Białymstoku oraz Fundacją "Synapsis", w ramach programu "Badabada". Celem jest wczesne wykrywanie problemów w zakresie komunikowania się oraz relacji społecznych.

W ramach programu specjaliści z Fundacji przeprowadzają raz w roku, w sześciu samorządowych żłobkach, bezpłatne przesiewowe badania dzieci w wieku 16 - 30 miesięcy. W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości w rozwoju, rodzice malucha uzyskują dalszą, nieodpłatną pomoc w Fundacji: weryfikację przeprowadzonych w żłobkach testów i w razie potrzeby - bezpłatną diagnozę.

W trakcie realizacji programu, w latach 2018 i 2019, w sześciu miejskich żłobkach (nr 2, 3, 4, 5, 6 i 7) przebadano 543 dzieci, u 49 z nich stwierdzono co najmniej średnie ryzyko zaburzeń rozwojowych i z ich rodzicami specjaliści przeprowadzili konsultacje służące weryfikacji dotychczasowych wyników. Na bezpłatną diagnozę w kierunku autyzmu w Fundacji "A jak..." skierowano 17 maluchów.

Wcześniej w placówkach odbyły się spotkania informacyjne z rodzicami. Badaniami mogło zostać objętych 960 małych białostoczan w wieku od 12. do 30. miesiąca życia. Jednak nie wszyscy rodzice wypełnili kwestionariusze i wyrazili zgodę na te całkowicie bezbolesne badania.

Wyniki szeroko zakrojonych badań, przeprowadzanych w Stanach Zjednoczonych, wskazują na to, że jedno na 66 dzieci ma objawy ze spektrum autyzmu.

Fundacja "A jak..." powstała z inicjatywy osób zajmujących się profesjonalnie diagnozą i terapią osób z autyzmem, które w 1998 roku współtworzyły pierwszą w regionie północno - wschodniej Polski specjalistyczną placówkę: Ośrodek Szkolno - Terapeutyczno - Opiekuńczy dla Dzieci i Młodzieży ze spektrum Autyzmu w Białymstoku (OSTO). Zespół specjalistów działających w Fundacji to osoby, które pracowały w ośrodku i w prowadzącym ją stowarzyszeniu KTA O/Białystok od dziewiętnastu do kilku lat.

W tym okresie zajmowały się one realizacją wielu różnych zadań na rzecz środowiska osób z autyzmem: opracowywały i realizowały szereg projektów dofinansowywanych ze środków PHARE, PFRON, Ministerstwa Zdrowia, MRPiPS, miasta Białystok, Urzędu Marszałkowskiego Województwa Podlaskiego itd. W ramach tych projektów zrealizowano wiele godzin różnych zajęć terapeutycznych, szkoleń dla rodziców i profesjonalistów, zorganizowano wiele imprez charytatywnych i integracyjnych oraz międzynarodowe konferencje szkoleniowe.

Wszystkie te działania propagowały wiedzę o autyzmie i potrzebach środowiska osób nim dotkniętych, wprowadzały i rozpowszechniały światowe standardy pracy z osobami z autyzmem.

Zespół Fundacji "A jak..." to pasjonaci, społecznicy i jednocześnie profesjonaliści, którzy działają na rzecz osób ze spektrum autyzmu i niepełnosprawnych oraz ich środowiska, wykorzystując swoje wieloletnie doświadczenie i wysokie kompetencje.

(Piotr Walczak / Foto: Fundacja "A jak...")