Właściwa dieta pomaga zapobiegać chorobom układu krążenia (porady fachowców)

Choroby serca i układu krążenia są główną przyczyną zgonów w Polsce, w tym przedwczesnej śmierci Polaków poniżej 65. roku życia. Stanowią one aż 46 proc. wszystkich zgonów. Według danych GUS za 2013 rok z ich powodu każdego dnia umiera 486 osób, a prawie co piąty zgon jest przedwczesny. Jak podają wyniki badań NATPOL 2011, najczęstszą przyczyną śmierci jest zawał serca i udar mózgu, jednak równie groźnym wrogiem jest hipercholesterolemia. Z powodu chorób układu krążenia w roku 2013 w województwie podlaskim zmarło aż 5 215.


Hipercholesterolemia to sięgające powyżej norm stężenie cholesterolu we krwi, zwłaszcza cholesterolu LDL, który jest czynnikiem zwiększającym ryzyko wystąpienia wielu chorób układu krążenia, w tym w szczególności choroby niedokrwiennej serca, zawału serca czy udaru mózgu. Jak wykazały badania NATPOL 2011, około 18 mln Polaków zmaga się z hipercholesterolemią, jednak aż 11 mln nie jest tego świadoma, gdyż podwyższony poziom cholesterolu sam w sobie nie powoduje żadnych widocznych objawów.

Co więc należy robić, aby zadbać o swoje zdrowie?

- Podstawą jest regularne wykonywanie badań profilaktycznych oraz odpowiednia dieta -  przekonuje Dorota Osóbka (na zdj.), dietetyk, ekspert kampanii „Pokochaj olej rzepakowy”. - Poza aktywnością fizyczną, utrzymywaniem właściwej masy ciała i niepaleniem papierosów, kluczową rolę odgrywa odpowiedni sposób żywienia na co dzień, w tym ilość i rodzaj spożywanych przez nas tłuszczów. Im mniej jemy tłuszczów nasyconych, występujących głównie w produktach pochodzenia zwierzęcego, tym bardziej dbamy o swój układ krążenia. Pamiętajmy, że zalecane maksymalne spożycie nasyconych kwasów tłuszczowych nie powinno przekraczać 10 proc. całkowitej energii pożywienia.

Zalecenia zastępowania tłuszczów nasyconych nienasyconymi wydał też Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA). Z opublikowanych w 2011 r. przez tę instytucję badań wynika, że zmniejszone spożycie nasyconych kwasów tłuszczowych i zwiększone spożycie nienasyconych kwasów tłuszczowych przyczynia się do utrzymania prawidłowego poziomu cholesterolu we krwi. Najnowsze wyniki badań Harvardzkiej Szkoły Zdrowia opublikowane w październiku 2015 r. również potwierdzają, że nienasycone kwasy tłuszczowe (ALA i LA) pomagają w utrzymaniu prawidłowego poziomu cholesterolu we krwi. Wskazują także na związek między spożywaniem nasyconych kwasów tłuszczowych a ryzykiem wystąpienia choroby niedokrwiennej serca.

Eksperci Instytutu Żywności i Żywienia ogłosili wyniki analizy, która wskazuje, że zwiększenie spożycia tłuszczów roślinnych kosztem zwierzęcych w diecie Polaków przyniosło wymierne korzyści. Tłuszcze w diecie są niezbędne, a specjaliści rekomendują zwiększenie spożycia wielonienasyconych kwasów tłuszczowych, szczególnie z rodziny omega-3. Kwasy te występują m.in. rybach czy orzechach, znajdziemy je także w powszechnie dostępnym oleju rzepakowym. Omega-3 (ALA) i Omega-6 (LA) nie tylko pomagają utrzymać prawidłowy poziom cholesterolu we krwi, ale są też niezbędne do właściwego rozwoju i funkcjonowania organizmu. Co ważne, olej rzepakowy ma najkorzystniejszy skład kwasów tłuszczowych spośród olejów roślinnych – zawiera idealny - z punktu widzenia potrzeb żywieniowych – stosunek kwasów Omega-6 do Omega-3, tj. 2:1. Dodatkowo, w oleju rzepakowym znajdziemy 10 razy więcej Omega-3 niż w oliwie z oliwek. Dieta Polaków jest uboga w ryby, dlatego olej rzepakowy stanowi dla nas doskonałe źródło kwasów Omega-3. Codzienne spożywanie dwóch łyżek oleju rzepakowego wystarczy, aby całkowicie pokryć zapotrzebowanie fizjologiczne człowieka na kwas linolenowy (ALA) z rodziny Omega-3.

- Nasza kampania powstała, aby uświadomić Polakom jak cenny w profilaktyce zdrowotnej jest rodzimy olej rzepakowy, nazywany często „oliwą północy”. Celem akcji jest również podniesienie świadomości konsumentów na temat wartości odżywczych oleju rzepakowego oraz jego znaczenia w codziennej diecie w myśl powiedzenia „cudze chwalicie, swego nie znacie” – mówi Ewa Myśliwiec, dyrektor biura PSPO i kierownik projektu „Pokochaj olej rzepakowy”. - Nie wszyscy wiedzą o tym, że codzienne spożywanie około dwóch łyżek oleju rzepakowego całkowicie pokrywa zapotrzebowanie fizjologiczne człowieka na kwas linolenowy (ALA) z rodziny omega-3. Ten zaś m.in. wpływa na utrzymanie prawidłowego poziomu cholesterolu we krwi. Ponadto, olej rzepakowy cechuje się idealnym z punktu widzenia żywieniowego stosunkiem omega-6 do omega-3, jest źródłem cennych steroli roślinnych oraz witamin E i K.

(Piotr Walczak na podst. mat. kampanii „Pokochaj olej rzepakowy”)