Chcesz własnej firmy? Zobacz, jak ją założyć i jakie składki potem trzeba opłacać

Jednoosobowa działalność gospodarcza jest najprostszą forma prowadzenia własnego przedsiębiorstwa. Założenie swojej firmy wbrew pozorom wcale nie jest takie trudne. Jeśli chcemy to zrobić, musimy ją w pierwszej kolejności zarejestrować w urzędzie gminy lub miasta, a przez internet trwa to maksymalnie kilkanaście minut. Krótki poradnik jak założyć działalność i jakie składki opłacać prezentujemy poniżej.

Założenie swojej firmy jest proste. Jeżeli chcemy rozpocząć jednoosobową działalność gospodarczą, musimy ją najpierw kolejności  zarejestrować w urzędzie gminy lub miasta. Ale jest też możliwość wysłania elektronicznego wniosek o wpis do CEIDG. Jest to Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej, czyli spis przedsiębiorców, a efektem złożenia wniosku jest: wpis do ewidencji, nadanie numeru NIP, numeru REGON i zgłoszenie przedsiębiorcy jako płatnika składek do ZUS. Co potrzebne? Profil zaufany albo dowód osobisty z warstwą elektroniczną. Jeśli mamy ten drugi, to swobodnie założymy profil zaufany. A w razie czego przydatna będzie bankowość online, bo i w ten sposób ewentualnie dane mogą zostać zweryfikowane.

Przy rejestracji firmy w urzędzie gminy lub miasta (wraz z wnioskiem CEIDG-1) możemy też złożyć odpowiednie dokumenty i zgłosić:

• siebie do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia  zdrowotnego;
• członków swojej rodziny do ubezpieczenia zdrowotnego;
• zatrudnione osoby, m.in. pracowników, zleceniobiorców, osoby  współpracujące, do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia  zdrowotnego albo tylko do ubezpieczenia zdrowotnego;
• członków rodziny zatrudnionych osób do ubezpieczenia zdrowotnego.

Te dokumenty można również złożyć bezpośrednio w placówce ZUS, listownie albo elektronicznie (przez program Płatnik lub aplikację e-Płatnik). Jest na to siedem dni od daty powstania obowiązku ubezpieczeń (data wskazana na formularzu CEIDG-1). Podpowiedź: to w razie czego ogarnie każde biuro rachunkowe, które sobie wybierzecie do obsługi - księgowe zrobią to po podpisaniu odpowiedniego upoważnienia, mają je u siebie, nic nie trzeba wcześniej drukować.

Trzeba również pamiętać o comiesięcznym obowiązku opłacania składek i przekazywania dokumentów rozliczeniowych do ZUS. Dla osób fizycznych, które prowadzą jednoosobową działalność, będzie to termin do 20. dnia następnego miesiąca.

Osoba prowadząca działalność gospodarczą objęta jest obowiązkowo ubezpieczeniami: emerytalnym, rentowymi, wypadkowym i zdrowotnym, natomiast ubezpieczenie chorobowe jest dobrowolne.

Wysokość składek na ubezpieczenia zależy od tego, czy przedsiębiorca korzysta z ulgi w opłacaniu składek, czy też nie. Inną wysokość składek będzie opłacał przy "uldze na start", preferencyjnych składkach czy też "Małym ZUS plus". Natomiast wysokość składki zdrowotnej zależy od formy opodatkowania działalności. Inaczej przepisy określają podstawę wymiaru dla osób opodatkowanych na zasadach ogólnych (skala lub podatek liniowy), inaczej dla stosujących ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, a jeszcze inaczej, gdy będzie to karta podatkowa.

Przedsiębiorca, który nie jest uprawniony do ulg w opłacaniu składek, opłaca za siebie składki na ubezpieczenia społeczne naliczone od podstawy nie niższej niż 60 proc. prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia.

Deklarując minimalną podstawę wymiaru, która wynosi 3 553,20 zł (5 922 zł x 60 proc.), składki będą kształtowały się następująco:

• 693,58 zł - na ubezpieczenie emerytalne (19,52 proc.);
• 284,26 zł - na ubezpieczenie rentowe (8 proc.);
• 87,05 zł - na ubezpieczenie chorobowe (2,45 proc.);
• 87,05 zł - na Fundusz Pracy (2,45 proc.);
• 59,34 zł - na ubezpieczenie wypadkowe (1,67 proc.).

Łącznie do zapłaty (bez składki zdrowotnej) jest 1 211,28 zł.

Jeśli przedsiębiorca korzysta z ulgi na start, podlega obowiązkowo tylko ubezpieczeniu zdrowotnemu i na to ubezpieczenie musi opłacać składkę. Ubezpieczenia społeczne przez pierwszych sześć miesięcy są dla niego dobrowolne, więc nie musi się do nich zgłaszać i opłacać na nie składek. Uwaga: nie zakładajcie firmy w takim przypadki pierwszego dnia miesiąca. Może to być drugi, trzeci bądź kolejny dzień. wtedy... macie miesiąc więcej z ulgą na start.

Po skorzystaniu przez sześć miesięcy z tego uprawnienia lub wcześniej, jeśli się zrezygnuje, można rozpocząć opłacanie preferencyjnych składek. Oznacza to, że przez następne 24 miesiące kalendarzowe prowadzenia swojej firmy, będzie opłacało się za siebie składki na ubezpieczenia społeczne, naliczone od podstawy wynoszącej 30 proc. kwoty minimalnego wynagrodzenia. Minimalna podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne nie może być niższa niż 903 zł. Gdy zdecyduje się na opłacenie składek od podstawy 903 zł ( 3 010 zł x 30 proc.), będą one wyglądały następująco:

• 176,27 zł - na ubezpieczenie emerytalne (19,52 proc.);
• 72,24 zł - na ubezpieczenie rentowe (8 proc.);
• 22,12 zł - na ubezpieczenie chorobowe (2,45 proc.);
• 15,08 zł - na ubezpieczenie wypadkowe (1,67 proc.).

Łącznie: 285,71 zł bez składki na ubezpieczenie zdrowotne.

Po 24 miesiącach składek w wysokości preferencyjnej kolejna możliwość to "Mały ZUS plus". Trzeba jednak spełnić określone warunki.  Kwota składek na ubezpieczenia społeczne zależy od dochodu i dla każdego będzie w innej wysokości. Podstawa wymiaru składek mieści się pomiędzy 30 proc. minimalnego wynagrodzenia krajowego a 60 proc. prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia, czyli w 2022 roku pomiędzy 903 zł a 3 553,20 zł.

Kwota rocznego ograniczenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w roku 2022 wynosi 177 660 zł.

(Oprac. Piotr Walczak za inf. ZUS / Foto: pixabay.com)