W dniu 7 marca 2025 r. podczas Kongresu Pamięci Żołnierzy Wyklętych, który miał miejsce w Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL w Warszawie, przy ul. Rakowieckiej 37, przyznane zostały odznaczenia - Krzyż Zasługi oraz Medal Reipublicae Memoriae Meritum.
Krzyż Zasługi to polskie cywilne odznaczenie państwowe, nadawane za zasługi dla Państwa lub obywateli, ustanowione na mocy ustawy z dnia 23 czerwca 1923 roku i nadawane do chwili obecnej. W imieniu Prezydenta RP medale oznaczenia wręczył Sekretarz Stanu Kancelarii Prezydenta RP Andrzej Dera. Wśród odznaczonych znalazły się też osoby związane z województwem podlaskim.
Srebrnym Krzyżem Zasługi odznaczeni zostali:
Bogusław Łabędzki - prezes Stowarzyszenie Historyczne im. Danuty Siedzikówny "Inki". W swojej działalności skupia się na propagowaniu wzorów postaw etycznych i obywatelskich żołnierzy podziemia niepodległościowego ze szczególnym uwzględnieniem Danuty Siedzikówny „Inki”, wspieraniu patriotycznego wychowania młodzieży, upamiętnianiu ważnych wydarzeń oraz osób w historii narodu Polskiego, pomocy kombatantom, działaczom społecznym na rzecz niepodległego państwa Polskiego oraz ich rodzinom w trudnych sytuacjach losowych. Stowarzyszenie od wielu lat współpracuje z Instytutem Pamięci Narodowej, m.in. zorganizowano koncert pt. „Perły” poświęcony Ince i innym kobietom, które walczyły za wolną Polskę, wydarzenie słowno-muzyczne o Powstaniu Warszawskim oczami jego uczestniczek pt. „Kobiety 44”, a także koncert pt. „Psalmy Dawidowe” w związku z 80. rocznicą likwidacji getta w Białymstoku. Stowarzyszenie w swojej działalności organizowało także kilkudniowe rajdy, m.in. Podlaski Rajd Śladami 5 i 6 Wileńskiej Brygady Armii Krajowej lub rajd „Śladami kapitana Młota” poświęcony postaci kpt. Władysława Łukasiuka „Młota”.
Dr Krzysztof Skłodowski - historyk, regionalista, od wielu lat prowadzi bogatą działalność naukową, wystawienniczą i popularyzatorską związaną z historią Suwałk i Suwalszczyzny. Jest autorem i współautorem kilkunastu książek naukowych i popularnonaukowych, kilkudziesięciu artykułów naukowych w pracach zbiorowych, pismach naukowych i materiałach konferencyjnych oraz artykułów popularnonaukowych, folderów i publikacji okolicznościowych, publikowanych w Polsce i za granicą. Na szczególne podkreślenie zasługuje monografia pt. „Garnizon Suwałki w latach 1921–1939” wydana przez Instytut Pamięci Narodowej w 2021 r., która stanowi efekt wieloletnich prac badawczych autora. Od kilku lat pracuje nad opracowaniem monumentalnego „Słownika biograficznego członków Polskiej Organizacji Wojskowej”. Od wielu lat współpracuje z Oddziałem Instytutu Pamięci Narodowej w Białymstoku. Z Oddziałowym Biurem Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN w Białymstoku współpracuje przy opracowywaniu wniosków o wpis do Ewidencji grobów weteranów walk o Wolność i Niepodległość Polski. Współpracuje również z Oddziałowym Biurem Edukacji Narodowej IPN w Białymstoku przy realizacji wystaw m.in. dotyczących powstania sejneńskiego, Policji Państwowej, działalności AK na Suwalszczyźnie, a także przy organizacji „Przystanku Historia IPN – Suwałki”.
Brązowym Krzyżem Zasługi odznaczony został:
Ksiądz Rafał Arciszewski - proboszcz Parafia w Tryczówce pw. Niepokalanego Poczęcia NMP. Jako rektor kościoła we współpracy z Oddziałem Instytutu Pamięci Narodowej w Białymstoku angażuje się w przedsięwzięcia dotyczące upamiętniania wydarzeń i postaci związanych z walką i męczeństwem Narodu Polskiego. Prowadzi działania mające na celu popularyzację postaci ściśle związanych z historią naszego regionu, np.: podpułkownika Jana Kamieńskiego, żyjącego w latach 1906-1987 cichociemnego spadochroniarza Armii Krajowej, spoczywającego na cmentarzu w Tryczówce, ks. kan. Pawła Sargiewicza, proboszcza z Tryczówki z okresu okupacji sowieckiej. Ponadto od lat angażuje polską młodzież w projekty Instytutu Pamięci Narodowej mające na celu propagowanie wartości patriotycznych oraz popularyzację historii naszego kraju. W 2019 r. uczestniczył i aktywnie współpracował z IPN podczas wyjazdu na Monte Cassino, będącym finałem przeprowadzonego przez Oddział Instytutu Pamięci Narodowej w Białymstoku projektu edukacyjno-upamiętniającego pt. „Śladami bohaterów”. Ks. Rafał Arciszewski opiekuje się również zapomnianymi miejscami pamięci narodowej, zgłasza do IPN groby osób zasłużonych dla Ojczyzny.
Medalem Reipublicae Memoriae Meritum Instytutu Pamięci Narodowej honoruje tych, którzy działają na rzecz trwałego upamiętniania wydarzeń i postaci z historii Narodu Polskiego w latach 1917–1990 oraz wspierają IPN w działalności edukacyjnej, naukowej i wydawniczej. Wśród odznaczonych znalazły się też osoby związane z województwem podlaskim.
Srebrnym medalem Reipublicae Memoriae Meritum odznaczeni zostali:
Dr Tomasz Dudziński – dyrektor Grajewska Izba Historyczna. Od wielu lat wspiera Oddział IPN w Białymstoku w jego działalności ustawowej. Jest m.in. współautorem wydanej w 2015 r. przez IPN publikacji: „Powiatowy Urząd Bezpieczeństwa Publicznego w Grajewie (1945–1956)”. Dzięki jego zaangażowaniu możliwa była w Grajewie prezentacja wystaw okolicznościowych przygotowanych i opracowanych przez IPN. Organizował także m.in. obchody rocznicowe upamiętniające wydarzenia z historii Polski XX w., których elementem były spotkania z pracownikami IPN i ich wykłady w ramach funkcjonowania Towarzystwa Przyjaciół 9PSK.
Artur Gajlewicz – burmistrz Dąbrowa Białostocka. Jego współpraca na rzecz trwałego upamiętniania wydarzeń i postaci z historii Narodu Polskiego z IPN związana jest głównie z tworzeniem nowych miejsc pamięci oraz remontami starych nagrobków polskich bohaterów/weteranów. To dzięki jego zaangażowaniu udało się zorganizować uroczystości pogrzebowe Witolda Sulika ps. „Pług”, czy odremontować pomnik nagrobny gen. bryg. Nikodema Sulika, położony na terenie kościoła św. Anny w Kamiennej Starej, a także zorganizować uroczyste obchody 80. rocznicy walk o Monte Cassino. To dzięki jego przychylności i wsparciu odrestaurowano jesienią 2024 r. Pomnik Żołnierzy Armii Krajowej. P. Artur Gajlewicz od lat dba o upamiętnienie zapomnianego bohatera ziemi dąbrowskiej gen. Edwarda Józefa Godlewskiego. Wszystkie te działania przyczyniają się w znacznym stopniu do promowania pamięci o bohaterach polski w społeczności lokalnej.
ks. Andrzej Horaczy – proboszcz Parafia pw. św. Stanisława BM w Dąbrowie Białostockiej. Od lat współpracuje z Instytutem Pamięci Narodowej w działaniach na rzecz upamiętniania ważnych wydarzeń i postaci w historii Polski. Wspierał IPN podczas uroczystości pogrzebowych Witolda Sulika ps. „Pług”, był osobiście zaangażowany w sprawę wpisania grobu gen. Nikodema Sulika i jego małżonki Anieli do ewidencji grobów weteranów walk o wolność i niepodległość Polski oraz wszelkich działań zmierzających do odrestaurowania pomnika nagrobnego w/w generała. Działał na rzecz odrestaurowania pomnika Żołnierzy Armii Krajowej w Dąbrowie Białostockiej, a także upamiętnił polskich oficerów zamordowanych w Katyniu: ppłk. Stanisława Dobaka, w parafii Zwiastowania NMP w Dobrzyniewie Kościelnym; por. Bronisława Chodorowskiego w parafii Niepokalanego Serca Maryi w Marianowie, Bombla 32; por. Stanisława Bursę w parafii Św. Stanisława B. i M. w Dąbrowie Białostockiej.
Waldemar Remfeld – starosta Powiat Grajewski. Angażuje się w działania mające na celu podtrzymywanie i upowszechnianie tradycji narodowej, pielęgnowanie polskości oraz rozwój świadomości narodowej, obywatelskiej i kulturowej. Działania te często podejmowane były ze wsparciem organizacyjnym i merytorycznym Instytutu Pamięci Narodowej. Do najważniejszych działań można zaliczyć opracowanie i odsłonięcie tablic upamiętniających: postać Heleny Tymińskiej, babci Danuty Siedzikówny „Inki”, 80. rocznicę ostatniej deportacji ludności ziemi grajewskiej na Sybir, funkcjonariuszy Policji Państwowej z Grajewa rozstrzelanych w 1940 r. w Twerze, ks. Aleksandra Pęzę czy podjęcie tematu odrestaurowania pomnika poświęconego poległym w bitwie 9. Pułku Strzelców Konnych Armii Krajowej z Niemcami w rejonie Osowe Grzędy.
Lech Marek Szabłowski – starosta Powiat Łomżyński. Regularnie współpracuje z Oddziałem IPN w Białymstoku, m.in. współorganizując konferencję naukową „O Niepodległą – kierunek północno-wschodni – 1920”, organizując lekcji żywej historii dla uczniów z powiatu łomżyńskiego, upamiętniając żołnierzy niezłomnych Kazimierza Żebrowskiego ps. „Konar” i jego syna Jerzego ps. „Bąk” w Mężeninie, gm. Śniadowo, żołnierzy Samodzielnej Grupy Operacyjnej „Narew” na odcinku Wizna, czy uczniów gimnazjum w Łomży, zamordowanym w okolicach Wygody podczas Powstania Styczniowego. Jednym z najważniejszych wydarzeń prowadzonych pod patronatem p. Lecha Szabłowskiego było otwarcie we współpracy z Instytutem Dziedzictwa Myśli Narodowej im. Romana Dmowskiego i Ignacego Jana Paderewskiego Gabinetu Romana Dmowskiego w sali kominkowej Muzeum Przyrody – Dwór Lutosławskich w Drozdowie.
Brązowym medalem Reipublicae Memoriae Meritum odznaczeni zostali:
Magdalena Wasik – nauczyciel historii i wiedzy o społeczeństwie w Zespół Szkół Samorządowych w Nowogrodzie oraz historyk-regionalistka. Zaangażowana w działania Związku Sybiraków Oddział w Łomży oraz w upowszechnianie wiedzy o losach obywateli polskich na nieludzkiej ziemi, a także historii regionalnej Nowogrodu. Była koordynatorem lokalnym programu „Katyń. Ocalić od zapomnienia”, wyszukała pochodzącego z gminy podporucznika Czesława Szczubełka zamordowanego w Katyniu i zorganizowała w Nowogrodzie uroczystość sadzenia Dębu Katyńskiego. Od kilku realizuje autorski Program nauczania historii z elementami historii północno-wschodniego Mazowsza i Kurpiowszczyzny, a jako opiekun samorządu uczniowskiego dba o pamięć żołnierzy poległych w obronie Nowogrodu w 1920 i 1939 roku, sprzątając ich groby i przygotowując wiązanki. Współpracuje z Oddziałem IPN w Białymstoku. Była pomysłodawczynią materiałów edukacyjnych pt. „Przeżyć Sybir” wydanych w 2020 r., a przedstawiciele Oddziału IPN zapraszani są regularnie do współpracy przy organizacji w szkole w Nowogrodzie wydarzeń upamiętniających Golgotę Wschodu.
Artur Wiatr – dyrektor Biebrzański Park Narodowy. Od wielu lat angażował się w utrwalenie pamięci o wydarzeniach historycznych związanych z terenem Biebrzańskiego Parku Narodowego, organizację uroczystości upamiętniających pacyfikację wsi Grzędy oraz bitwę partyzancką AK 9 Pułku Strzelców Konnych z Niemcami na Osowych Grzędach. We współpracy z Oddziałem Instytutu Pamięci Narodowej w Białymstoku w sposób szczególny przygotowano 80. rocznicę pacyfikacji wsi Grzędy (w roku 2023) oraz 80. rocznicą bitwy na Grzędach (w roku 2024). Pan Artur Wiatr zainicjował powstanie pomnika upamiętniającego tragiczne wydarzenia pacyfikacji wsi. W wydarzenia upamiętniające historię zaangażował lokalnych mieszkańców, a także doprowadził do wznowienia wydanego przez Towarzystwo Przyjaciół Rajgrodu, wydawnictwa pt. „Niedaleko od Rajgrodu: POLSKI SYBIR” autorstwa Joanny Wierzbickiej.
Instytut Pamięci Narodowej wszystkim odznaczonym serdecznie gratuluje. Pracownicy z białostockiego oddziału są dumni, że tak wiele osób z naszego województwa jest zaangażowanych w pielęgnowanie i propagowanie historii naszego kraju i polskich bohaterów.
(Źródło i foto: IPN/ oprac. ASM)
Twoje zdanie jest ważne jednak nie może ranić innych osób lub grup.
Komentarze opinie