Zielono nam… było. Czy jeszcze kiedyś będzie?

Na 18 największych miast Polski – Białystok znalazł się na pozycji 16 pod względem terenów zielonych. Eksperci potwierdzają to, co już od dłuższego czasu mówili sami białostoczanie. Białystok przestał być miastem zielonym, stał się miastem asfaltowo – betonowym.

Ostatni raport Głównego Urzędu Statystycznego nie pozostawia złudzeń względem tego, co się stało z zielonym do niedawana Białymstokiem. Zieleń przez ostatnie lata była tu wycinana niemal bez opamiętania. Kiedy budowały się kolejne drogi, blokowiska, ścieżki rowerowe, parkingi oraz infrastruktura transportowa, drzewa znikały jedno po drugim. Z tego, co podawali urzędnicy w oficjalnych dokumentach, przez ostatnie osiem lat wycięto prawie 12 tysięcy drzew. I to niestety nie koniec. Aktualnie mamy do czynienia z kolejnym wycinaniem drzew na Sienkiewicza, gdzie buduje się ścieżka rowerowa. Jeśli ruszy budowa zachodniej obwodnicy miasta, pod topór i piły pójdą kolejne tysiące. Z naszych informacji wynika, że może to być nawet około 3 tys. drzew.

Tymczasem ciągle trwa walka o Las Zwierzyniecki. Dziś sprawa nieco przycichła z uwagi na to, że władze Białegostoku myślą, że opracowały już właściwą i dobrą koncepcję zagospodarowania terenu lasu oraz rezerwatu. Uważają też, że po kilku spotkaniach z mieszkańcami, którzy protestowali przeciwko wycięciu ponad 500 drzew, konsultacje można uznać za zakończone. Ale to tylko wrażenie, bowiem Komitet Społeczny „Ratujmy Zwierzyniec” złożył kilka tygodni temu pisemny wniosek do Prezydenta Białegostoku o przeprowadzenie konsultacji społecznych z prawdziwego zdarzenia – zgodnie z wymogami prawnymi takich konsultacji. Odpowiedzi na złożony wniosek jeszcze nie ma.

- Mogę mówić za siebie, bo Komitet to ciało, żywe i każdy idzie z innego miejsca. Decyzje podejmujemy większością głosów i każdego z nas dotknęła sytuacja wymalowania pomarańczowych kropek w Lesie Zwierzynieckim i Rezerwacie Zwierzyniec. Zaczęliśmy dociekać o co chodzi. Zobaczyłem, ze ktoś zrobił wydarzenie i dołączyłem. Znałem jedną osobę. Potem wszystko potoczyło się szybko, okazało się, że zakładamy Komitet – opowiada nam o powstaniu Komitetu Społecznego „Ratujmy Zwierzyniec” jeden z jego członków – Robert Andraka.

Jednak sprawa wycinania drzew bulwersuje coraz więcej mieszkańców naszego miasta. Wystarczy posłuchać co mówią w kontekście zabetonowania Rynku Kościuszki, z którego wcześniej musiała zniknąć cała zieleń. Jeszcze w długi weekend, kiedy setki rodzin spacerowały po deptaku, pytaliśmy o to, jak im się podoba obecny rynek w porównaniu do tego, jaki pamiętamy sprzed kilku lat.

- Jest czyściej, to na pewno, ale jest zbyt betonowo. Choć kilka drzew można było zostawić moim zdaniem – powiedziała nam Danuta Zakrzewska.

- Jest ładniej, podoba mi się nasz Rynek Miejski. Widać, że jest zadbany. Brakuje tylko zieleni. Jakiś skwerek, świerk chociaż jeden ładnie by tu wyglądał – mówi Katarzyna Pawluczuk.

- Strasznie mi szkoda tego, co było. Nie pogodziłem się i nie pogodzę się z tym, że nie ma tu żadnej zieleni. Za dużo już betonu w tym mieście. Tylko kurz wszędzie i hałas od tego się niesie. Drzewa, czy nawet zwykły żywopłot to naturalne ekrany akustyczne. A u nas wycina się naturę, po to, żeby stawiać betonowo – szklane klocki – powiedział Tomasz Bezubik.

I podobnie sprawy widzimy w raporcie Głównego Urzędu Statystycznego. Nie pozostawia on złudzeń w kontekście tego, jak wygląda obecnie stan zieleni w naszym mieście. Być może władze Białegostoku w końcu przestaną zaklinać rzeczywistość i odniosą się do tego, co twierdzi GUS. A twierdzi on, że jako miasto jesteśmy na 7 miejscu pod względem ilości terenów zielonych. Ale spadamy już na 16 pozycję, jeśli takie posiadane tereny przeliczymy na jednego mieszkańca. Jest to co najmniej alarmujące, ponieważ do niedawna to Białystok uchodził za miasto zielone i stolicę Zielonych Płuc Polski.

Należy tu dodać, że Białystok jest dość gęsto zaludniony. Stąd zawsze ilość terenów zielonych przypadająca na jednego mieszkańca, będzie niższa niż w innych miastach o mniejszej gęstości zaludnienia. I właśnie tym bardziej władze i osoby odpowiedzialne za stan zieleni, powinny zdawać sprawę, jak każda roślina, każde drzewo, każda przestrzeń do rekreacji, jest ważna w tym kontekście. To wpływa bowiem na komfort życia i samopoczucia osób tu mieszkających.

- Oczywiście raport unaocznił, że mamy do czynienia z czymś niezrozumiałym. Każda zieleń jest na wagę złota, bo to tlen dla miasta, które boryka się z zagrożeniem smogu. Lipy na Lipowej, zniszczenie zieleni na Suraskiej i w okolicach pałacu Branickich. Nasadzenia to melodia przyszłości. Drzewa giną szybko, a odradzają się długo – mówi Robert Andraka z Komitetu Społecznego „Ratujmy Zwierzyniec”.

Być może osoby, jakie zajmują się zielenią w mieście nie mają świadomości z tego, co się stało przez ostatnie lata. Ludzie potrzebują przestrzeni zielonej, rekreacyjnej, gdzie także oddycha się swobodniej i co najważniejsze – czystym powietrzem. W Białymstoku liczba takich terenów znika coraz szybciej. Nie ma budowy, a wręcz nawet już przestało się mówić, o planowanej od dawna budowie bulwarów nad rzeką Białą. Nie ma także tworzonych nowych parków, czy choćby skwerów, na których dominowałaby zieleń.

- Jako psiarz poruszam się po terenach mało lub mniej uczęszczanych przez ludzi i w miarę dzikich. Takich terenów jest coraz mniej. Cywilizacja wbija się w tereny leśne agresywnie i potem słyszymy utyskiwanie, a to dziki za blisko podchodzą, a to sarny się pojawiają lub łoś w lesie zwierzynieckim w ubiegłym roku – dodaje Andraka.

Niebawem nowa perspektywa finansowa środków unijnych zmusi samorządy, w tym także białostocki, do kolejnych inwestycji. W Białymstoku potrzeba bardzo mocno inwestycji w przestrzeń publiczną i zieleń. Zbyt wiele uwagi i pieniędzy poświęciliśmy na transport drogowy i dostępność komunikacyjną wewnątrz samego miasta. Mniej zdecydowanie w to, jak tu w ogóle dojechać. Najmniej zaś mieliśmy inwestycji rekreacyjnych, lub tworzenia i modernizacji terenów zielonych.

(Agnieszka Siewiereniuk – Maciorowska/ Foto: BI-Foto)