Długość życia a wysokość emerytury. Jak ZUS to wylicza?

- To dość często zadawane pytanie: jak ma się data złożenia wniosku o emeryturę oraz data naszych urodzin do tego, jakie tablice dalszego średniego życia ZUS zastosuje - mówi Katarzyna Krupicka, regionalna rzeczniczka prasowa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Białymstoku. Wyjaśnia przy tym, że co roku - 1 kwietnia - zmieniają się u tablice średniego dalszego trwania życia kobiet i mężczyzn. Pod koniec marca ogłasza je w Monitorze Polskim prezes Głównego Urzędu Statystycznego.

Obecnie ustalenie wysokości emerytury to proste działanie matematyczne, gdzie suma  kapitału początkowego i składek odpowiednio zwaloryzowanych, podzielona jest przez średnią liczbę miesięcy, którą statystycznie emeryt powinien przeżyć. To tylko liczby, ale właśnie od nich zależy wysokość naszych przyszłych dochodów. To one będą stanowiły źródło naszego utrzymania, gdy postanowimy zakończyć swoja pracę.

Bardzo ważna jest data złożenia wniosku. Im później trafi on do ZUS, tym mniejsza będzie liczba miesięcy, przez którą podzielimy nasz zgromadzony kapitał emerytalny. Ale równie ważne jest, czy osiągnęliśmy wiek emerytalny dopiero teraz, czy już jakiś czas temu.

Średnie dalsze trwanie życia ustala się według tablicy obowiązującej w dniu zgłoszenia wniosku o emeryturę. Ta zasada nie dotyczy jednak przypadku, gdy wniosek jest gotowy przed ukończeniem wieku emerytalnego. W takiej sytuacji ZUS przyjmie trwania życia obowiązujące w dniu naszych urodzin.

Jeżeli nowy, skrócony wiek emerytalny osiągnęliśmy już jakiś czas temu, to można skorzystać z innych tablic. Do ustalenia wysokości emerytury zamiast tablicy z dnia zgłoszenia wniosku ZUS zastosuje tablice obowiązujące w dniu, w którym ukończyliśmy nowy, krótszy wiek emerytalny. Z tego prawa korzystamy tylko wówczas, gdy emerytura tak obliczona będzie wyższa. Od 1 października 2017r. - będzie to tablica obowiązująca w dniu osiągnięcia wieku wynoszącego 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn.

Wybór tablicy średniego dalszego trwania życia, gdy składamy wniosek po ukończeniu wydłużonego wieku emerytalnego

Urodzeni po 31 grudnia 1948 r., którzy ukończyli przed 1 października 2017 r. podwyższony wiek emerytalny, mają prawo do obliczenia emerytury przy zastosowaniu: dwóch rodzajów tablic:
- obowiązującej w dniu zgłoszenia wniosku o emeryturę, czyli nie wcześniej niż 1 października 2017 r. - w razie zgłoszenia wniosku o emeryturę przed tym dniem;
- obowiązującej w dniu osiągnięcia wieku 60 lat przez kobietę lub 65 lat przez mężczyznę, jeżeli jest to dla nich korzystniejsze.

Wybór tablicy średniego dalszego trwania życia, gdy składamy wniosek po ukończeniuwydłużonego wieku emerytalnego

Urodzeni po 31 grudnia 1948 r., którzy osiągnęli przed 1 października 2017 r. podwyższony wiek emerytalny, mają prawo do obliczenia emerytury przy zastosowaniu aż trzech wariantów:
- tablicy trwania życia obowiązującej w dniu zgłoszenia wniosku o emeryturę;
- tablicy trwania życia obowiązującej w dniu osiągniecia podwyższonego wieku emerytalnego;
- tablicy trwania życia obowiązującej w dniu osiągnięcia obniżonego wieku emerytalnego, wynoszącego 60 lat dla kobiety i 65 lat dla mężczyzny.

Tego wyboru dokona ZUS w zależności od tego, co jest to dla przyszłego emeryta korzystniejsze. Prostym przykładem może być kobieta urodzona 3 lutego 1956 roku.

Wniosek złożyła 4 października i miała wówczas 61 lata i 8 miesięcy.
W dniu zgłoszenia wniosku liczba miesięcy, przez którą podzielony zostanie zwaloryzowany kapitał i składki to 248,3. Podwyższony wiek emerytalny ukończyła 3 marca 2017 r., mając 61 lat i 1 miesiąc - zastosowane tablice z 2016 r. podają liczbę miesięcy wynoszącą 244,7. Ostatni wariant to obniżony wiek emerytalny - 60 lat, które ukończyła 3 lutego 2016 r. więc skorzysta się z tablic z 2015 r., a liczba miesięcy to 246,5.

Takie samo prawo mają mężczyźni urodzeni w 1948 r., z tą różnicą, że w ich przypadku można skorzystać z tablic z dnia zgłoszenia wniosku oraz tablic obowiązujących w następnym dniu po dniu osiągnięcia obniżonego oraz podwyższonego wieku emerytalnego. Jest to zgodne z przepisem mówiącym o prawie do świadczenia dla mężczyzny kontynuującego ubezpieczenie po osiągnięciu powszechnego wieku emerytalnego.

(Oprac. P. Walczak / Inf.: ZUS / Foto: pixabay.com)