Hajnówka laureatem, teraz czas na Białystok

Hajnówka była jedynym ośrodkiem z województwa podlaskiego, który został zgłoszony przez samorząd do ogólnopolskiego konkursu Eco-Miasto, organizowanego przez Ambasadę Francji w Polsce. Projekt ma na celu wyłanianie najbardziej ekologicznych miast w Polsce, które stawiają na zrównoważony rozwój i najlepiej realizują lokalną politykę w tym zakresie. Hajnówka w tym roku co prawda nie wygrała, ale działania samorządu zostały dostrzeżone. Skończyło się na wyróżnieniu, co i tak jest sporym sukcesem, biorąc pod uwagę, jak mocni byli konkurenci. Sprawdzamy, czym konkretnie chwalili się laureaci.

O rywalizacji jedynego miasta z województwa podlaskiego w konkursie Eco-Miasto pisaliśmy kilkakrotnie. Przypomnijmy zatem tylko, że w tym roku była to czwarta edycja zmagań. Miastom najlepiej realizującym politykę zrównoważonego rozwoju tytuły zostały przyznane w czterech kategoriach: mobilność zrównoważona, efektywność energetyczna budynków, gospodarka wodna i zarządzanie lokalnymi systemami energetycznymi.

Ogółem do tegorocznej edycji zgłosiło się 29 miast z 12 województw, niektóre samorządy postanowiły jednak rywalizować w kilku kategoriach.

W tej, do której przystąpiła Hajnówka - gospodarka wodna - miasta były oceniane m.in. pod kątem ochrony dostępnych ujęć wody i stanu ich zanieczyszczenia, inwestycji w rozbudowę systemów wodno-ściekowych i wodociągowych, jak również działań samorządów prowadzących do zmniejszenia strat wody w sieciach wodociągowych.

Jak poinformowali nas organizatorzy, za projekty i plany w tym zakresie spośród 15 zgłoszonych miast nagrodzono Wrocław i Słupsk, a wyróżnienia otrzymały Kraków i właśnie Hajnówka. Wrocław przeznaczył 1,3 mln złotych na budowę przyłączy kanalizacyjnych, w Słupsku udało się ograniczyć straty wody do poziomu 9%, z kolei Kraków w rocznym budżecie przewiduje 30 mln zł na inwestycje związane z obniżeniem strat wody w mieście. Hajnówka natomiast może pochwalić się skanalizowaniem wynoszącym 98%.

Szczegółowa analiza formularzy zgłoszeniowych pokazała, że ważnym elementem polityki w zakresie gospodarki wodnej miast biorących udział w konkursie Eco-Miasto jest inwestycja w rozbudowę sieci kanalizacyjnej. Wrocław został laureatem m.in. za budowę przyłączy kanalizacyjnych dla mieszkańców, co w efekcie poskutkowało wzrostem liczby osób korzystających ze zbiorczych systemów odprowadzania ścieków. Obecnie prawie 99% mieszkańców jest podłączonych do lokalnego systemu kanalizacji. Inne miasta także mogą pochwalić się wysokim wskaźnikiem skanalizowania - w Hajnówce wynosi on 98%, w Krakowie 98,5%, a w Gdyni nawet 99,5%. Gdynia dodatkowo planuje przeznaczyć 9,8 mln w latach 2016-2018 na dalszą rozbudowę sieci kanalizacyjnej.

Oprócz rozbudowy miasta inwestują także w modernizacje sieci i monitoring, aby zmniejszyć straty wody, które w polskich miastach wynoszą średnio około 15%. Spośród miast biorących udział w konkursie w kategorii gospodarka wodna są jednak takie, w których ten wskaźnik jest znacznie niższy, m.in. Toruń może pochwalić się wynikiem 8,24%, a Słupsk 9%. Wrocław, który ma obecnie 14-15% straty, na obniżenie tego wyniku przeznaczy do końca 2016 roku 3 mln zł, w kolejnych latach planowane działania mogą kosztować nawet kilkanaście milionów.

Wrocław i Słupsk, zwycięzcy kategorii gospodarka wodna, otrzymają od firmy Saur Polska vouchery na usługę pięciu dni roboczych consultingu z zakresu działalności spółek Saur, dopasowaną do indywidualnych potrzeb, określonych na spotkaniu pokonkursowym.

W Słupsku 100% ścieków sanitarnych z terenu miasta jest kierowane do środowiska za pośrednictwem miejskiej oczyszczalni ścieków, z kolei we Wrocławiu zmodernizowano i rozbudowano Wrocławską Oczyszczalnię Ścieków i w latach 2016-2019 w sumie miasto planuje przeznaczyć na oczyszczalnie ponad 58,7 mln złotych.

W Krakowie funkcjonuje aż osiem komunalnych oczyszczalni, miasto zaś otrzymało wyróżnienie m.in. za zrealizowanie projektu "Energetycznie Pasywnej Oczyszczalni Ścieków", która znacząco przyczyniła się do zmniejszenia zużycia energii na terenie oczyszczalni.

Doceniono także inwestycje prowadzone przez Hajnówkę, wyróżnioną za udział w projekcie "Rozbudowy transgranicznego systemu oczyszczania ścieków w zlewni rzeki Bug (Zachodni)". W ramach projektu m.in. rozbudowano i zmodernizowano istniejącą oczyszczalnię ścieków i podpisano pakt dla czystości rzeki Bug, a także wybudowano oczyszczalnię ścieków w Kamieńcu na Białorusi.

Miasta intensywnie prowadzą kampanie edukacyjne i starają się zwiększyć świadomość mieszkańców na temat oszczędzania wody oraz wysokiej jakości wody z kranu, a także przybliżają zagadnienia związane z uzdatnianiem wody i korzyściami przyłączenia do sieci kanalizacyjnej.

Obecnie w Słupsku, w pięciu placówkach oświatowych rozmieszczono poidełka zachęcające do bezpośredniego korzystania z wody. Podobne urządzenia przenośne udostępniono także na ulicach miasta w upalne dni. Pracownicy Urzędu Miejskiego w Słupsku, dając przykład, korzystają wyłącznie z wody bieżącej.

Z kolei Wrocław został nagrodzony przez jury m.in. za uruchomienie Centrum Edukacji Ekologicznej "HYDROPOLIS". Dzięki centrum mieszkańcy i turyści odwiedzający miasto poszerzają swoją wiedzę na temat wody, jej znaczenia w środowisku naturalnym i wykorzystania w codziennym życiu.

Miasta startujące w konkursie Eco-Miasto 2016 w kategorii gospodarka wodna: Bielsko-Biała, Braniewo, Częstochowa, Gdynia, Gliwice,  Hajnówka, Kraków, Kraśnik, Legnica, Ostrów Wielkopolski, Puławy, Słupsk, Tomaszów Mazowiecki, Toruń, Wrocław.

Białostocki magistrat w tym roku nie zdecydował się, aby stanąć w szranki z innymi polskimi aglomeracjami, ale - jak jeszcze niedawno odpowiedzieli nam tutejsi urzędnicy - niewykluczone, że w przyszłym roku w którejś z kategorii wysłany zostanie formularz zgłoszeniowy.

(Piotr Walczak / Foto: Constans PR)