Kontrola skarbowa - kontrola doskonała, czyli skarbówka w akcji

Ponad 180 mln zł - o taką kwotę "wzbogacił się" budżet państwa dzięki działaniom Urzędu Kontroli Skarbowej w Białymstoku w bieżącym roku. Kwota ta wygląda szczególnie dobrze, gdy porówna się ją z danymi za poprzednie lata. Już teraz jest ona ponad czterokrotnie wyższa niż w roku ubiegłym, pomimo iż rok się jeszcze nie zakończył.

- Efekt tegorocznych działań Urzędu Kontroli Skarbowej w Białymstoku to znacznie zwiększony poziom uiszczonych przez kontrolowanych wpłat do budżetu państwa oraz rekordowo wysoki poziom decyzji dotyczących wstrzymanych zwrotów VAT zadeklarowanych przez oszustów podatkowych - tłumaczy Izabela Głowacka, rzeczniczka prasowa UKS w Białymstoku. - Dzięki działaniom Podlaskiej Kontroli Skarbowej do kieszeni oszustów nie trafiło ponad 117 mln zł, które chcieli wyłudzić z budżetu państwa. To 39-krotnie więcej niż w roku ubiegłym. Szybka i sprawna reakcja organów skarbowych sprawiła, że zwrot podatku VAT został wstrzymany, a pieniądze zasiliły finanse państwa, a nie oszustów.

Głowacka podkreśla przy tym, że ustalenia te są wynikiem przede wszystkim skutecznego typowania podatników do kontroli. Widoczny wzrost efektywności nie wiąże się ze zwiększeniem liczby kontroli. Jest to raczej naturalna konsekwencja poprzedzających je dokładnych analiz.

- Dobór podmiotów do kontroli poprzedzony jest wnikliwymi czynnościami analitycznymi. Analitycy wypracowują i stosują nowoczesne metody analityczne mające na celu skuteczne zdiagnozowanie obszarów najbardziej wrażliwych na popełnianie nadużyć podatkowych. Ponadto prowadzony jest ciągły monitoring obrotu gospodarczego oraz obserwacja pojawiających się tendencji i negatywnych zjawisk prowadzących do uszczupleń należności Skarbu Państwa. Wszystko to po to, aby już na etapie wszczynania kontroli mieć pewność, że "wchodzi się" do przestępcy podatkowego, który w sposób zuchwały próbuje oszukać państwo - a w konsekwencji całe społeczeństwo, czyli nas wszystkich - a nie do uczciwego podatnika - dodaje.

Wstrzymane 117 mln zł wygląda spektakularnie, jeśli porówna się tę liczbę z ogólnopolską, która wyniosła około 566 mln zł.

Przedstawicielka tutejszego UKS podkreśla, że szczegółowe, trafne wytypowanie podmiotów oraz w konsekwencji sprawne wszczęcie i przeprowadzenie postępowania to sposób na skuteczną walkę z patologiami podatkowymi. Kontrola skarbowa szczególny nacisk kładzie na szybkość i skuteczność typowania do kontroli, co - jak potwierdzają dane i statystyki - daje wymierne efekty. W tym celu korzysta się z dostępnych, nowoczesnych narzędzi analitycznych.

- Wszystko to ma zasadniczo skrócić czas trwania kontroli, aby wychwycić nadużycia, zanim zostaną wyłudzone pieniądze z budżetu państwa. A są to niejednokrotnie wielomilionowe kwoty. Wystarczy przykład sprzed kilku miesięcy, kiedy to podlaska skarbówka ujawniła gigantyczny przekręt. Dzięki błyskawicznej reakcji organów do kieszeni oszustów nie trafił zwrot VAT na ponad 106 mln zł, który chcieli wyłudzić z budżetu państwa organizatorzy grupy przestępczej o zasięgu międzynarodowym - zaznacza.

Przestępstwa polegające na wyłudzaniu podatku VAT z budżetu państwa stanowią szczególny obszar zainteresowania Kontroli Skarbowej właśnie ze względu na skalę zjawiska i konsekwencje dla budżetu państwa. Straty Skarbu Państwa z tej przestępczej działalności są ogromne, choć trudne do oszacowania.

- Ostatnie statystyki potwierdzają również, że wprowadzone zmiany w sposobie prowadzenia postępowania, jak również metody i kierunki podejmowanych działań, wpłynęły nie tylko na efektywność kontroli skarbowych, ale również na ich jakość. Świadczy o tym liczba utrzymanych przez wyższe instancje decyzji. W pierwszych trzech kwartałach tego roku utrzymano decyzje na ponad 275 mln zł - chwalą urzędnicy.

Według UKS także zaangażowanie wywiadu skarbowego i grupy realizacyjnej, zajmującej się identyfikowaniem zjawisk dotyczących unikania opodatkowania, a także ujawnianiem czynów  sankcjonowanych przez kodeks karny skarbowy, ma ogromny wpływ na walkę z przestępczością podatkową i wszelkimi patologiami z nią związanymi. Działania prewencyjno - kontrolne ukierunkowane na wykrywanie przestępstw i wykroczeń skarbowych przeciwko obowiązkom podatkowym na bazarach, targowiskach i w innych punktach sprzedaży są istotnym jej elementem, a wyniki tych czynności są często jedynym sposobem do potwierdzenia i weryfikacji posiadanych informacji o naruszeniach prawa w zakresie należącym do właściwości kontroli skarbowej, dających podstawę do wszczynania postępowań.

W tym roku oddział realizacyjny Urzędu Kontroli Skarbowej w Białymstoku, obok intensywnie prowadzonych działań związanych z ujawnianiem nadużyć w obrocie paliwami, wystawił mandaty na kwotę blisko 840 tys. zł, które zostały uiszczone przez zobowiązanych. Kwota ta jest około 40 proc. wyższa niż wartość mandatów wystawionych w roku ubiegłym.

Wzrost efektywności działań kontroli skarbowej można również odnotować w sferze karnej. Tutaj odnotowano rekordowe wpłaty w porównaniu do analogicznego okresu roku ubiegłego. Wzrosły one ośmiokrotnie.

Inspektorzy kontroli skarbowej jako finansowe organy postępowania przygotowawczego prowadzą postępowania karne w oparciu o kodeks karny skarbowy, m.in. w zakresie czynów karalnych skutkujących uszczupleniami we wpływach budżetowych z tytułu podatków. Skala i zakres przedmiotowy, jak i podmiotowy ujawnianych przestępstw skarbowych jest coraz większa.

- Przestępstwa te dotyczą ogromnych kwot, są dokonywane przez obywateli różnych państw z wykorzystaniem podmiotów gospodarczych z całego świata. Wszczynanych jest coraz więcej postępowań dotyczących wyłudzeń podatku VAT przy wykorzystaniu mechanizmu karuzeli podatkowej - wyjaśnia Izabela Głowacka. - Pojawia się praktyka uruchamiania procedury karnej przed wszczęciem postępowań kontrolnych. Celem takiego działania jest zebranie materiału dowodowego, szczególnie ze sfery świadomości działania niezgodnego z prawem, przy wykorzystaniu możliwości i uprawnień, jakie dają kodeks karny skarbowy i kodeks postępowania karnego. Tak pozyskane dowody po ich przekazaniu do postępowania kontrolnego umożliwią sprawne i efektywne jego przeprowadzenie.

Coraz więcej poważnych śledztw, w zakresie czynów karnych skarbowych jest zlecanych przez prokuratury do prowadzenia inspektorom kontroli skarbowej. Rzeczniczka białostockiego UKS przyznaje, że kontrola skarbowa stała się najbardziej wyspecjalizowaną i kompetentną instytucją w zakresie zwalczania przestępczości karnej skarbowej w bardzo dużej skali, bardzo często związanej z działaniami zorganizowanych grup przestępczych, w tym o charakterze międzynarodowym.

- Osoby organizujące przestępcze procedery to często zorganizowane i niebezpieczne grupy, które na swoim koncie mają nie tylko przestępstwa podatkowe, ale również karne. Sądzą oni, że tworząc pozory rzeczywistej działalności uśpią czujność kontroli skarbowej w odniesieniu do nieodprowadzonych podatków. Ta niczym nieuzasadniona naiwność pozwala wierzyć oszustom, że stanowią legalny segment obrotu gospodarczego. Jednak wyniki działalności Kontroli Skarbowej temu jednoznacznie przeczą - stwierdza.

(Piotr Walczak / Za: inf. Urzędu Kontroli Skarbowej w Białymstoku / Foto: UKS)