Mleko - wcale nie takie zdrowe...

Zgodnie z obowiązującymi zaleceniami, produkty nabiałowe są wymieniane, jako jedna z grup produktów spożywczych niezbędnych przy zbilansowanej diecie. Mleko jest zalecane głównie ze względu na zawarte w nim białko i wapń.

Dzieci zachęcane są do konsumpcji trzech porcji niskotłuszczowych produktów mlecznych dziennie, zgodnie z założeniem, że są mniej kaloryczne niż ich pełnotłuste wersje. Badania wskazują jednak, że nie ma różnicy w przyroście masy ciała pomiędzy osobami spożywającymi produkty nabiałowe niskotłuszczowe, a osobami, które wybierają wersje pełnotłuste.

Mleko i jego przetwory, z punktu widzenia żywieniowego, nie są dla organizmu ludzkiego niezbędne – są one stosunkowo niedawnym ewolucyjnie dodatkiem do naszej diety. Należy również podkreślić, że w krajach, w których spożycie mleka jest niższe, występuje mniejsza liczba złamań kości. Ponadto, według najnowszych badań, mleko nie chroni przed złamaniami u osób dorosłych.

Bardziej niepokojąca jest wzrastająca liczba dowodów świadczących o tym, że spożycie mleka zwiększa ryzyko rozwoju nowotworów, zwłaszcza nowotworu prostaty. Mleko zwiększa stężenie IGF-1 (insulinopodnego czynnika wzrostu), który sprzyja wzrostowi komórek nowotworowych. Dodatkowo, zgodnie ze stosowanymi w dzisiejszych czasach metodami przemysłowymi, krowy mleczne dostarczają mleka również w czasie ciąży, co skutkuje wysokim poziomem hormonów rozrodczych w mleku. Badania dowodzą, że im więcej produktów mlecznych mężczyźni spożywają, tym większe ryzyko, że zachorują na raka prostaty. Wykazano również, że konsumpcja pełnotłustych produktów nabiałowych jest powiązana z większą śmiertelnością w przypadku raka piersi.

Hormony lipidowe, jak np. estrogen, będą bardziej skoncentrowane w mleku pełnotłustym i serach, a IGF-1 o budowie białkowej – w produktach o niższej zawartości tłuszczu.

Kolejnym aspektem poddającym w wątpliwość konieczność spożywania nabiału jest fakt, że wiele ludzi jest na niego uczulonych. Mleko należy do jednego z ośmiu głównych alergenów pokarmowych, często stanowi również przyczynę tzw. alergii ukrytej, ciężkiej do wykrycia, ponieważ niedającej objawów zaraz po spożyciu. Jednym ze skutków takiej sytuacji może być zatrzymywanie wody w organizmie i wzrost masy ciała mimo stosowania się do zasad zdrowego żywienia. Poza tym, w Polsce aż 30% populacji dorosłych ma nietolerancję laktozy – cukru mlecznego.

Biorąc pod uwagę fakt, że mleko nie jest produktem niezbędnym w diecie osób dorosłych, lepiej jest ograniczyć jego spożycie. Odpowiednią ilość białka dostarczymy, spożywając mięso, jajka, ryby, oraz wegetariańskie produkty, jak rośliny strączkowe, nasiona i orzechy, które są również dobrym źródłem wapnia.