Niepotrzebna Rada? List byłego radnego i przewodniczącego

Miejska Rada Seniorów w Białymstoku powstała na mocy uchwały Nr XVIII/259/16 Rady Miasta Białystok z dnia 18 stycznia 2016 r. w sprawie powołania Miejskiej Rady Seniorów w Białymstoku oraz nadania jej statutu i Aktu Powołania z dniu 18 stycznia 2017 r. składu Rady na podstawie zarządzenia nr 1204/16 Prezydenta Miasta Białegostoku. W skład Rady powołano przedstawicieli organizacji pozarządowych, wybranych w głosowaniu. Te roczne opóźnienie w powołaniu składu MRS jest jakby prognostą przyszłego stosunku Władz Miasta do Rady, co wykażę w poniższej informacji.

Inicjatorem powołania Rady były organizacje pozarządowe (głównie stowarzyszenie Akademia Plus 50), które dyskusję o potrzebie jej utworzenia rozpoczęły w 2014 r. (po zmianie ustawy samorządowej 11 października 2013 r.). Prowadzone dyskusje dotyczyły m.in. zakresu działania rady, a także stopnia jej zależności od władz samorządowych. Prowadzone debaty podsumowały władze miasta uchwalając statut, w którym kompetencje rady zamknięto w triadzie : konsultacje, doradztwo i inicjatywa, nie zapewniając przy tym narzędzi do ich realizacji. Powołana Rada już 15 lutego 2017 r. opracowała Regulamin Pracy i przedłożyła do zaopiniowania władzom miasta. Biuro Prawne Prezydenta Białegostoku 16 lutego 2017r. odmówiło wyrażenia opinii, uzasadniając odmowę lakonicznym stwierdzeniem, że „zauważyć należy, że do Prezydenta Miasta Białegostoku należy zapewnienie obsługi administracyjnej, a nie prawnej Miejskiej Rady Seniorów”. Stanowisko to było zapewne wytyczną Prezydenta w stosunku do Rady Seniorów.

Nie zrażając się tym stanowiskiem Rada pracowała posiłkując się opracowanym regulaminem, bez zgody Prezydenta. Obsługę administracyjną Rady zapewniało Centrum Aktywności Społecznej (jednostka organizacyjna Urzędu Miejskiego) która użyczała lokalu na posiedzenia Rady oraz przesyłało zaproszenia do udziału w nich i zapewniało niektóre materiały piśmienne oraz kilka publikacji. W posiedzeniach Rady uczestniczyła Pełnomocnik Prezydenta ds. współpracy z organizacjami pozarządowymi.

Rada w okresie swego działania tj. 2017-2019 odbyła 13 posiedzeń. W 2020 r.  zwołane posiedzenia z powodu pandemii zostały odwołane. Nie organizowano posiedzeń on-line, ponieważ nie wszyscy seniorzy dysponowali sprzętem (którego nam nie udostępniono jak Radnym Rady Miejskiej) lub dostępem do internetu. Prezydium Rady komunikowało się korespondencyjnie z Urzędem Miejskim oraz telefonicznie z członkami Rady. W omawianym okresie Rada wystąpiła do władz miasta z wnioskami, w tym  m. innymi:

•          nadania uprawnień dla emerytów pow.60 lat, do nabycia płatnego (120zł) rocznego biletu specjalnego do Białostockiej Komunikacji Miejskiej;

•          ustalenie ceny biletu specjalnego (50 zł) dla seniorów pow.60 roku i dochodzie niższym od kryterium dochodowym wymaganym przy świadczeniach z pomocy społecznej;

•          przedłużenie linii autobusu do pobliskiej miejscowości sanatoryjnej (Supraśl);

•          utworzenie Miejskiego Domu Seniora pod auspicjami Rady Miejskiej w opuszczonym budynku komunalnym znajdującym z stanie technicznym nadającym się do jego adaptacji;

•          przystąpienie do programu „Senior +” i zabezpieczenie odpowiednich środków finansowych;

•          podjęcie przez Władze Miasta stosownych działań w celu: likwidacji barier architektonicznych w celu umożliwienia osobom niepełnosprawnym dojścia do obiektów użyteczności publicznej;

•          podjęcie przez Władze Miasta stosownych działań w celu zwiększenia liczby łóżek na oddziale geriatrycznym w SP ZOZ MSWiA w Białymstoku;

•          udostępnienie miejsc i zapewnienie możliwości sprzedaży rękodzieła wykonywanego przez seniorów;

•          adaptację nieużytkowanego budynku komunalnego w dobrym stanie technicznym na potrzeby Towarzystwa Przyjaciół Chorych „Hospicjum” w Białymstoku;

•          pełnienie stałych dyżurów członków Rady w siedzibie Urzędu Miejskiego ;

•          zapewnienie białostockim seniorom maseczek i rękawic ochronnych

(wniosek z 17.04.2020 r).

Spośród przedstawionych wniosków zrealizowano tylko wniosek o zapewnienie maseczek ochronnych dla seniorów. Pozostałe wymienione wnioski nie zostały przez Władze Miasta przyjęte do realizacji, a odmowę uzasadniano trudnościami finansowymi lub inną mało istotną przyczyną, a w wielu przypadkach nawet nie odpowiadano na nie.

Najczęstszym przyczyną odmowy realizacji naszych wniosków jest argumentacja powtarzana jak mantra: „na terenie miasta działają kluby seniora i miejsca gdzie osoby starsze mogą się aktywizować”. Powtarzający ten argument – a często są to ważni decydenci – nie znają zadań Rady określonych w Statucie, uchwalonym w 2016 r., uważając MRS za kolejny Klub Seniora, a nie jest to równoznaczne zarówno w organizacji, a przede wszystkim w zakresie i kompetencjach tych podmiotów. Równoznaczność może być tylko w tym, że członkowie Klubów mogą być i są radnymi MRS.

Pragnę przy tym poinformować, że na terenie Białegostoku prowadzi działalność 14 klubów seniora oraz ok. 40 podmiotów o statusie organizacji pozarządowych lub innych działających na rzecz aktywizacji seniorów. Rada już w 2017 r., zaraz po powołaniu, spotkała się z przedstawicielami tych organizacji, aby poznać ich zakres działania i problemy.

Stwierdzić należy, że w okresie 3 – letniej działalności Rada, w niewielkim stopniu była wykorzystywana przez organy Miasta. Po licznych monitach do Władz Miasta zaproszono nas do skonsultowania kilku projektów aktów prawnych m.in.:

•          uchwały zmieniającej uchwałę w sprawie określenia trybu powoływania członków oraz organizacji trybu działania Białostockiej Rady Działalności Pożytku Publicznego;

•          programu współpracy Miasta Białystok z organizacjami pozarządowymi oraz innymi podmiotami prowadzącymi działalność pożytku publicznego na 2019 r.

•          programu na rzecz mieszkalnictwa wspomaganego na lata 2018-2019,

•          uchwały dotyczącej utrzymania czystości i porządku na terenie gminy Białystok,

•          w sprawie sposobu i zakresu świadczenia usług w zakresie zbierania odpadów,

•          w sprawie wyboru metody ustalenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi oraz ustalenie stawki tej opłaty.

W tym okresie Rada Miejska uchwaliła ok. 50 uchwał, których zakres przynajmniej w części dotyczył spraw ważnych dla osób starszych, jak np. program osłonowy w zakresie zmniejszania wydatków na leki przez m-ców Białegostoku, program profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych program przeznaczenia środków PFRON, program „Karta Aktywnego Seniora”, program ochrony zdrowia psychicznego na lata 2017-2022, czy też program przeciwdziałania przemocy w rodzinie oraz ochrony ofiar przemocy na lata 2018-2020.

Żadna z tych uchwał nie została przedstawiona do zaopiniowania lub skonsultowania z Radą Seniorów. Również inicjatywy Rady były pomijane lub absurdalnie odrzucane, jak np.: 

•          odmówiono opracowania Raportu o sytuacji osób starszych w Białymstoku (z naszą deklaracją udziału w jego opracowaniu),

•          odmówiono umożliwienia członkom Rady pełnienia dyżurów w siedzibie Urzędu – uzasadniając to, że „Rada pracuje kolegialnie i nie musi się spotykać z seniorami”.

Władze miasta ograniczyły swoje działanie na rzecz seniorów do organizacji szkoleń, zapewnienie podstawowych materiałów biurowych (papier i długopisy) oraz organizację posiedzeń.

W kwietniu 2019 r. Prezydent powołał zespół, który miał zająć się problemami seniorów. W skład Zespołu nie powołano przedstawicieli seniorów z Rady ani też spoza niej. W skład zespołu Prezydent powołał urzędników miejskich. Do dnia 10 maja 2021 r. nie informowano mieszkańców ani też Rady o pracach tego Zespołu. To też świadczy o samouwielbieniu Władz w swojej nieomylności i mądrości. 

Nie podejmuję się opisu i oceny działań Władz Miasta, bo byłaby ona subiektywna i dezawuowała ich własną samocenę, którą wyraził jeden z Zastępców Prezydenta w wydanym przez Urząd informatorze seniora cyt. „Starzenie się ludności staje się zjawiskiem globalnym. Diagnozowanie i zaspokojenie potrzeb wynikających z tego faktu w dużej mierze leży w gestii samorządów lokalnych. Dlatego też dokładamy wszelkich starań, aby Białystok był miastem przyjaznym seniorom.” No cóż, Władze Miasta dostrzegają problem globalnie, nie widząc go lokalnie i nie korzystając z ciał przedstawicielskich przez siebie powołanych.

Reasumując , nie możemy pochwalić się wymiernymi osiągnięciami, chyba że za takie można uważać integrację środowiska senioralnego reprezentowanego przez członków Rady reprezentujących różne organizacje pozarządowe, którzy w czasie jej kadencji uporczywie prezentowali swoje wnioski, pomimo lekceważenia ich przez Władze Miasta.

Za porażkę możemy uważać stosunek władz miasta do powołanej przez siebie Rady Seniorów, które nie wykorzystują jej jako organu nawet doradczego, nie mówiąc już o manifestacyjnym pomijaniu i odrzucaniu jej inicjatyw. Na takie traktowanie przez Władze nie mieliśmy żadnego wpływu, pomimo podejmowanych interwencji u Prezydenta, czy też w Radzie Miasta.

Autor: Lech Feszler – Przewodniczący Miejskiej Rady Seniorów w Białymstoku - I Kadencji ( 2017-2020)

EPILOG: Po zakończeniu I kadencji Rady w kwietniu 2021 r. Władze Białegostoku przygotowały statut nowej Rady nazwanej Białostocką Radą Seniorów, w którym postanowiono, że „Wyboru członków Rady Seniorów z listy zakwalifikowanych kandydatów dokonuje Prezydent /…/.”

NO COMMENTS.