Nieubezpieczony, bo poczta zamknięta. A potem płacz

Poruszające się po polskich drogach pojazdy bez ważnego, a obowiązkowego ubezpieczenia OC, to wciąż prawdziwa plaga. Kary za brak aktualnej polisy są dotkliwe, ale w razie spowodowania kolizji czy wypadku konsekwencje są jeszcze poważniejsze, bo sprawca za szkody na mieniu i osobach będzie pokrywał z własnej kieszeni. Jaka jest skala problemu i w jaki sposób instytucja, jaką jest Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny, dociera do właścicieli nieubezpieczonych aut, nakładając następnie na nich kary? O tym, w rozmowie z Piotrem Walczakiem, mówi Damian Ziąber z UFG. Fundusz właśnie zajmuje się wypłatą odszkodowań niewinnym ofiarom wypadków - spowodowanych przez nieubezpieczonych właścicieli pojazdów oraz nieubezpieczonych rolników. Wypłaca również odszkodowania osobom poszkodowanym w przypadku, gdy sprawca wypadku drogowego uciekł z miejsca zdarzenia i jest nieznany.

Piotr Walczak, Dzień Dobry Białystok: Czy UFG wykrywa dużo nieubezpieczonych kierowców? Mogą oni liczyć na jakieś ulgowe traktowanie?

Damian Ziąber, Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny: Niestety, wciąż wielu kierowców z różnych przyczyn porusza się pojazdami bez ważnego OC. Rocznie wykrywamy grubo ponad 100 tys. takich przypadków, a w ostatnim czasie jeszcze więcej.

Nie można wszystkiego tłumaczyć pandemią czy brakiem dostępu do agenta ubezpieczeniowego, z jakimi to tłumaczeniami spotykamy się ze strony osób, na które została nałożona opłata. Nasi nieubezpieczeni to w większości osoby młode i z dużych oraz wielkich miast, dlatego ze zdziwieniem przyjmujemy wyjaśnienia na przykład o zamkniętej placówce pocztowej.

W 2019 zidentyfikowaliśmy niemal 130 tys. osób, które przez jakikolwiek okres w ciągu tego roku pozostawały bez ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych.

Co do ulżenia, to owszem, taka możliwość istnieje. Trzeba jednak od razu dodać, że ustawa o ubezpieczeniach obowiązkowych mówi, że takie zwolnienie może mieć charakter jedynie wyjątkowy i uzasadniony szczególnie ciężką sytuacją osoby, na którą nałożono opłatę. Oczywiście UFG korzysta z ustawowej możliwości ulżenia w niektórych przypadkach, należy jednak podkreślić, że każda sprawa jest rozpatrywana indywidualnie i musi mieć charakter wyjątkowy. W portalu UFG (www.ufg.pl - przyp. red.) umieściliśmy informacje na temat tego, jak wygląda regulamin umarzania wierzytelności z tytułu opłat za brak ważnego OC komunikacyjnego, można tam również zapoznać się z wzorem wniosku. Uzasadnienie musi być jednak bardzo rzetelne, a przede wszystkim - rzeczywiste. Żadna decyzja nie jest podejmowana automatycznie, jak wspomniałem.

Skąd UFG czerpie wiedzę na temat braku ważnych ubezpieczeń?

- Trudno, żebyśmy mieli zdradzać wszystkie tajniki naszej kuchni, ale warto zauważyć, że jako instytucja ustawowo powołana do zapewnienia szczelności systemu ubezpieczeń OC posiadaczy pojazdów mechanicznych, mamy dostęp do wielu różnych baz danych - CEPiK itd.), ale również własnej bazy, informacji od policji czy Inspekcji Transportu Drogowego. Sami również posiadamy potężną bazę danych ubezpieczeniowych, a dzięki zastosowaniu różnych algorytmów jesteśmy w stanie skutecznie pilnować dopełnienia obowiązku posiadania ważnego OC.

Z czym prócz opłaty za brak ważnego OC wiąże się poruszanie nieubezpieczonym pojazdem?

- Oczywiście, wysokość opłat za brak ważnego OC może być dolegliwa, bo są to spore kwoty. Trzeba jednak pamiętać o innej, znaczniej bardziej dolegliwej okoliczności związanej z brakiem ważnego OC. Otóż, jeśli spowodujemy wypadek nieubezpieczonym pojazdem, to koszty związane z likwidacją wyrządzonych szkód będziemy musieli... pokryć z własnej kieszeni. Może to oznaczać albo poważne naruszenie budżetu domowego - średni koszt tzw. roszczenia regresowego w 2020 r. wyniósł ok. 17 000 zł, albo wręcz prowadzić do upadłości konsumenckiej. Tak dzieje się w przypadku poważnych szkód, nie tylko na mieniu, ale i na osobach, gdzie koszty mogą sięgać kilkudziesięciu czy kilkuset tysięcy złotych. To powinno być przestrogą dla każdego, kto siada za kierownicę bez ważnego OC komunikacyjnego. Nie warto oszczędzać.

Dziękuję za rozmowę.

Wysokość opłat karnych za brak ubezpieczenia OC pojazdów w 2021 r.:

• samochody osobowe: 5 600 zł - 100 proc., 2 800 zł - 50 proc., 1 120 zł - 20 proc.
• samochody ciężarowe, ciągniki samochodowe i autobusy: 8 400 zł - 100 proc., 4 200 zł - 50 proc., 1 680 zł - 20 proc.
• pozostałe pojazdy: 930 zł - 100 proc., 470 zł - 50 proc., 190 zł - 20 proc.
• OC rolników: 280 zł