Organizacje nie mogą decydować za cudzoziemca o jego prawach. Przełomowy wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego

Od ponad roku, w związku z kryzysem migracyjnym na granicy polsko – białoruskiej, często to organizacje pozarządowe uzurpują sobie prawo do decydowania o losie i prawach cudzoziemca. Zdarzało się, że zanim zatrzymany przez Straż Graniczną cudzoziemiec w ogóle się odezwał, mówili i przedstawiali wnioski tak zwani jego pełnomocnicy. Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego, który zapadł niedawno, wyraźnie stwierdza, że organizacje nie mogą decydować ani o prawach, ani obowiązkach cudzoziemca.

Przełomowy wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego, który uznał, że choć cudzoziemcowi ubiegającemu się o udzielenie ochrony międzynarodowej przysługuje prawo dostępu do organizacji pozarządowych, to jednocześnie z przepisów, nie wynika autonomiczne prawo takich organizacji do kontaktu z cudzoziemcem.

NSA uznał, że organizacje nie mogą w sposób niczym nieograniczony inicjować odrębnych postępowań administracyjnych, a następnie sądowych, które niekoniecznie w sposób rzeczywisty zmierzałyby do ochrony sytuacji prawnej i faktycznej cudzoziemca. Bo brak inicjatywy ze strony cudzoziemca w postaci jego wniosku bądź zgody, a także postawienie organizacji społecznej w centrum takiego postępowania, to faktycznie działanie mogące wręcz utrudnić ochronę praw cudzoziemca.

Jak przekazała Straż Graniczna, sprawa, w której został wydany przedmiotowy wyrok, dotyczyła działań jednego z podmiotów pozarządowych, który wystąpił do Komendanta Głównego Straży Granicznej z wnioskiem o umożliwienie przeprowadzenia konsultacji psychologicznej z cudzoziemką przebywającą w Strzeżonym Ośrodku dla Cudzoziemców w Kętrzynie.

Ten wniosek organizacji został rozpoznany przez Komendanta Głównego Straży Granicznej negatywnie. Przy czym należy podkreślić, że cudzoziemcy w ośrodkach mają przecież zapewnioną opiekę medyczną, w tym specjalistyczną opiekę psychologiczną. Mimo to, odmowne rozpoznanie wniosku zostało zaskarżone przez Stowarzyszenie do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, a po negatywnym dla niego rozstrzygnięciu sądu I instancji, wystąpiło do NSA ze skargą kasacyjną od wyroku WSA, która również została oddalona (postanowienie NSA z dnia 19 grudnia 2022 r. sygn. akt II OSK 240/22).

(Źródło: SG/ oprac. Cezarion/ Foto: Twitter.com/ Straż Graniczna)