Pałacyk Tryllingów znowu na sprzedaż. Maniacki upór magistratu

Pisaliśmy o żałosnym losie zabytkowych budynków w Białymstoku. Dziś będzie o kolejnym rozdziale: magistrat zdecydował się na sprzedaż pałacyku Tryllingów. Tadeusza Truskolaskiego i jego ekipę niczego nie nauczyła żałosna historia sprzedaży kamienicy Truskolaskiej. Miasto znowu próbuje sprzedać zabytkowy budynek przy ulicy Warszawskiej stosując zniżkę i obowiązkiem remontu dla nabywcy.

Białystok albo lekką ręką pozbywa się zabytków albo pozwala im niszczeć. Tego drugiego doświadcza Domek Napoleona, który popada w ruinę, bo miasto zamiast szukać środków na jego remont i wykorzystanie na przykład na umieszczenie tam placówki kulturalnej woli z uporem maniaka czekać na kupca i pozwalać mu popadać w kompletną dewastację. W przypadku Kamienicy Truskolaskiej (budynek przy Dąbrowskiego) magistrat sprzedał z dużą zniżką zabytkową kamieniczkę zobowiązując nabywcę do remontu. Zastosowaną zniżkę (ze względu na kosztowany remont) zabezpieczało prawo pierwokupu. Niestety Tadeusz Truskolaski i jego urzędnicy zajęci lansem i laniem betonu przeoczyli termin i sprzedany za bezcen budynek nie został ani wyremontowany ani odkupiony. Obecnie stoi i czeka na ostateczną katastrofę. Obok powstają nowoczesne apartamentowce i stawiam dolary przeciw orzechom, że za jakiś czas taki sam los spotka i tą parcelę.

Pałac Tryllingów to jedna z nielicznych fabrykanckich budowli będących własnością miasta. Magistrat próbuje ją sprzedać choć w tym samym czasie wydaje grube miliony na umieszczenie na kompletnym zadupiu "Małego Kopernika" oraz przerabia dawne magazyny na Muzeum Sybiru. W tym czasie zabytkowy budynek w ścisłym centrum miasta niszczeje. Inne fabrykanckie pałacyki mają więcej szczęścia: trafiły pod opiekę wojska (pałac Nowików zajęła Wojskowa Komenda Uzupełnień) lub konserwatora (pałac Habsbacha zajmuje właśnie urząd konserwatorski). Miasto - zamiast umieścić na Warszawskiej np. Urząd Stanu Cywilnego lub któryś z departamentów kolejny raz wystawia budynek na sprzedaż kusząc zniżką i stosując manewr wypróbowany na Kamienicy Truskolaskiej (opisany powyżej). A ponieważ prezydent Truskolaski otrzymał od wyborców glejt zaufania co uznał za niezbity dowód doskonałości swojej polityki to trzeba oczekiwać, że historia może się powtórzyć. 

Pałac Tryllingów został zbudowany przez żydowskiego fabrykanta Chaima Abrama Tryllinga. Obiekt zaczął być budowany w 1898, a zakończony rok później. Fabryka "Trylling i Syn" działała do 1932 roku, a jeszcze pałacyk przed wojną został sprzedany. Po wojnie został przejęty przez Skarb Państwa, który umieścił tam Dom Turysty "Rubin" (działał do 2006). W 2011 właścicielem obiektu stała się gmina Białystok, która wymieniła się z CBA oddając kamienicę przy Waryńskiego 8. 
Pałacyk Tryllingów jest wpisany jest do rejestru zabytków, a plan zagospodarowania przestrzennego pozwala ulokować z nim usługi. Miasto zamierza nałożyć na ewentualnego nabywcę obowiązek przeprowadzenia prac do końca 2022 roku z zastrzeżeniem prawa pierwokupu (niemal identyczne rozwiązanie jak przy budynku przy Dąbrowskiego)

Obiekt jest wyłączony z użytkowania ze względu na zły stan, który jest winą magistratu. Władze miejskie od lat nie zajmują eklektycznym, murowanym budynkiem z prawie 500 metrami kwadratowymi powierzchni oraz z okazałą fasadą z ryzalitem, rzeźbaami i kartuszem herbowym. 

Miasto próbowało kilka razy sprzedaż pałacyk: ostatnio cena wywoławcza wynosiła 2,138 mln. Obecnie zmniejszona została do 1,8 mln. Oferta jest ważna do 17 stycznia 2019 roku. Jeśli nie znajdzie się kupiec to - znając upór lokatora Urzędu Miejskiego - cena znowu spadnie. Ponieważ w tym przypadku upór górować może nad rozsądkiem niewykluczone, że w końcu miasto zacznie proponować dopłatę dla potencjalnego nabywcy, byle tylko nie remontować posiadanych zabytków w trosce o to, by nie zabrakło na budowę kolejnych ulic i obwodnic. 

Pałac wpisany jest do rejestru zabytków. Zapisy w planie zagospodarowania przestrzennego mówią, że można w nim lokować usługi. Miasto na ewentualnego nabywcę nałożył też obowiązek przeprowadzenia prac do końca 2022 roku. Jeśli tak się nie stanie, gmina zastrzega sobie prawo odkupu nieruchomości.

Przemysław Sarosiek