Reklama

Pomoc cudzoziemcom czy uderzanie w polskie państwo?

Fakty Białystok

06/11/2021 15:34

To pytanie zadajemy, ponieważ w bardzo różny sposób są interpretowane w przestrzeni publicznej działania prawników, którzy obcokrajowcom, a przy tym - nielegalnym migrantom, podczas obecnego kryzysu na białorusko - polskiej granicy, podsuwają papiery do podpisów. Nikt, w tym wśród prawników, z którymi rozmawialiśmy - nie ocenia negatywnie takich działania poprzez pryzmat etyki samej w sobie, czyli pomagania ludziom. Ale już sposób budzi różne emocje.

W mediach od tygodni przewijają się doniesienia o tym, iż uchodźcy, a raczej nielegalni migranci, głównie z Iraku, chcą uzyskać pomoc. I z tą pomocą spieszą polscy prawnicy. Tyle że nie wszystko zawsze może odbywać się zgodnie z prawem. A jeśli się odbywa, to niekoniecznie musi mieć mieć to znamiona rzetelności idącej jedną drogą z interesem państwa polskiego. Używamy słowa "może", ponieważ w tym temacie pojawiają się różne, skrajne opinie. Natomiast rozmawialiśmy z podlaskimi prawnikami, zachowując przy tym tajemnicę dziennikarską, czyli - na prośby - bez ujawniania źródeł.

Najważniejsze: cudzoziemiec, który będzie miał w Polsce pełnomocnika, powinien dokładnie wiedzieć, co podpisuje oraz znać treść pełnomocnictwa. Dlatego takie czynności powinny się odbywać na terenie placówki straży granicznej w obecności tłumacza, jeśli zachodzi taka konieczność. To podstawa.

Bo trzeba wiedzieć, że nie zawsze tłumacz musi być obecny. Nie ma potrzeby wzywania tłumacza, jeśli cudzoziemiec porozumiewa się w języku zrozumiałym dla niego i pograniczników. Jednak często okazuje się, że cudzoziemcy podpisują pełnomocnictwa, nie mając świadomości, że wejście w procedurę uchodźczą w Polsce wiąże ręce dla ubiegania się o status uchodźcy w kraju, do którego chcieli dotrzeć. A wiemy z doniesień medialnych, że cudzoziemcy zza Wschodu chcą jechać na Zachód. Dlaczego my mamy za to płacić?

Z informacji, które od straży granicznej docierały, wynika, że bardzo często cudzoziemcy nie chcieli zostawać tutaj w Polsce, tylko wskazywali na kraje takie, jak Niemcy, Austria, Szwajcaria, Norwegia. Tam chcą się ubiegać o ochronę. A nie ma możliwości prawnej, by zmuszać tu cudzoziemca, by wchodził u nas w procedurę uchodźczą. Jest jeszcze jeden ważny problem, o którym mało się mówi. Mianowicie, że jeżeli cudzoziemiec, który jest na terytorium Polski, nie chce wchodzić w procedurę uchodźczą w Polsce, to straż graniczna, żeby zgodnie z prawem zobowiązać tego cudzoziemca do powrotu, czyli wejść w procedurę wydaleniową, powinna przeprowadzić postępowanie z urzędu, nie na wniosek: czy temu cudzoziemcowi nie należy się pobyt humanitarny lub tolerowany i wydać wtedy decyzję zobowiązującą do powrotu. I tutaj nawet to rozporządzenie, które zostało zmienione przez ministra spraw wewnętrznych i administracji w sierpniu, w zakresie przekraczania ruchu granicznego, nie może stać ponad przepisami – pakietem azylowym – podpisanym przez Polskę. Nie było delegacji ustawowej do wydania takiego rozporządzenia. Wydaje mi się ,że jak najbardziej ten pełnomocnik powinien mieć też możliwość brania udziału w czynnościach zobowiązujących cudzoziemca do powrotu. Z tego co się orientuję, obecnie te procedury nie są prowadzone – wyjaśnia Janusz Trochimiak z Okręgowej Izby Radców Prawnych w Białymstoku.

Sytuacja, jak widać, jest złożona.

Tymczasem jeden z białostockich radców prawnych ocenił w rozmowie z naszą redakcją, że nie dostrzega naruszenia kwestii etycznych przez prawników, którzy przyjeżdżają z odpowiednimi dokumentami w rejony przygraniczne. Jako przyszli pełnomocnicy. Ale...

Dostrzegam tu działania korporacji (dużych firm prawniczych - przyp. red.), które wyraźnie wdały się w rozgrywkę polityczną. Owszem, korzystają ze swojego prawa do działania, po to by zarabiać, ale jest to działanie przeciwko państwu polskiemu - mówi jeden z naszych rozmówców.

Z tego co do mnie dochodzi, wnioskuję, iż białoruskie służby nie dopuszczają migrantów do przejść granicznych. A to powinno być podstawą do ubiegania się o azyl przez cudzoziemca - słyszymy w innej rozmowie. - Te jeżdżenia prawników na granicę to, moim zdaniem, działania przeciwko rządowi, przeciwko partii rządzącej, tych, co chcą uprawiać inną politykę na arenie międzynarodowej, polityczne zagrywki.

Do tematu wrócimy.

(Piotr Walczak)